Aya: Azərbaycan dilində geniş istifadə olunan bir sözcüktür ki, həm sual, həm də təəccüb ifadə etməklə yanaşı, özündə bir növ təmənna və ya ümid də ehtiva edir. "Görəsən" sözünün daha yumşaq, daha insani bir ifadəsidir. Sadəcə olaraq bir şeyin baş verib-verməməsi ilə bağlı sual vermək deyil, həm də bunun baş verməsini istəmək, ümid etmək mənasını da özündə birləşdirir.
Mənşəcə, "aya" sözünün kökü barədə müxtəlif fikirlər olsa da, ümumiyyətlə, türk dillərindəki "ay" (ayrıca, həmçinin ay, ayı) zəmiri ilə əlaqələndirilməsi ehtimalı yüksəkdir. Bu əlaqə, sözün ifadə etdiyi incə, ümid dolu və biraz da narahatlıq hissi ilə üst-üstə düşür. "Ay" zəmiri bir növ ünvanlama, müraciət və ya diqqət çəkmə funksiyası daşıdığı üçün, "aya"nın da bu fonksiyanı özündə saxlaması təəccüblü deyil.
Misallar vasitəsilə "aya" sözünün çalarlarını daha yaxşı anlamaq olar: "Aya, bu yağış nə vaxta qədər davam edəcək?", "Aya, sabah imtahanım yaxşı keçər", "Aya, bu işdən bir şey çıxacaq?". Bu nümunələrdə görüldüyü kimi, "aya" sadəcə bir sual deyil, həm də bir az narahatlıq, bir az ümid, bir az da təmənna ifadə edir. Sözün intonasiyası və kontekstdən asılı olaraq, bu hisslərin gücü də dəyişə bilər.
Nəticə olaraq, "aya" sözünün mənasını sadəcə "görəsən" kimi tərcümə etmək yetərli deyil. Bu söz, Azərbaycan dilinin zənginliyini və ifadə imkanlarını əks etdirən, əsas mənasının arxasında incə duyğular daşıyan, uniqal bir ifadədir.