Aydınlaşmaq felinin əsas mənası, qaranlıq və ya bulanıqlığın aradan qalxması, bir şeyin daha aydın və dəqiq görünməyə başlamasıdır. Bu, həm fiziki, həm də məcazi mənada baş verə bilər.
Fiziki mənada aydınlaşmaq, əsasən, hava şəraitinin dəyişməsi ilə əlaqədardır. Buludlu, dumanlı və ya qaranlıq bir havanın açılıb, günəşin və ya ayın işığının daha sərbəst şəkildə yerə düşməsi ilə aydınlaşmaq baş verir. Mütləq günəşin görünməsi tələb olunmur; sadəcə, ətrafın daha parlaq və aydın görünməsi kifayətdir. Məsələn, "Göy üzü aydınlaşdı" ifadəsi, buludların dağılıb, səmanın mavi rənginin görünməyə başlamasını bildirir. Həmçinin, dumanın dağılması, qarın əriməsi və s. nəticəsində ətrafın aydınlaşması da bu mənaya daxildir.
Məcazi mənada isə aydınlaşmaq, bir məsələnin, hadisənin və ya vəziyyətin daha aydın və anlaşıqlı hala gəlməsini ifadə edir. Qarışıq və ya qaranlıq olan bir şeyin, araşdırma, təhlil və ya əlavə məlumat əldə edilməsi nəticəsində daha dəqiq və açıq şəkildə görünməsi aydınlaşmaq kimi ifadə edilir. Məsələn, "Vəziyyət aydınlaşdı" ifadəsi, əvvəllər qeyri-müəyyən olan bir vəziyyətin indi daha aydın və anlaşıqlı hala gəldiyini bildirir. Bu, bir problemi həll etmək, bir sirri açmaq və ya bir qarışıqlığı aradan qaldırmaqla əlaqəli ola bilər.
Ümumiyyətlə, aydınlaşmaq sözü müsbət bir məna daşıyır və həmişə bir yaxşılaşmanı, daha aydın və anlaşıqlı bir vəziyyətə keçidi ifadə edir. Həm fiziki, həm də məcazi mənalarda aydınlıq, açıqlıq və dəqiqliyin əldə olunmasını ifadə edir.