Ayıtmaq (f., qəd.) — Demək, söyləmək, bildirmək, xəbər vermək, açıqlamaq, ifadə etmək. Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında geniş istifadə olunan bu söz müasir dövrdə daha az işlənsə də, poetik və ya tarixi kontekstlərə özünəməxsus bir zənginlik qatır. "Ayıtmaq" sadəcə sözləri səsləndirmək deyil, həm də bir məlumatı, bir fikri, bir hissi çatdırmaq, bəyan etmək mənasını özündə ehtiva edir. Bu, sadə "demək"dən fərqli olaraq, daha ciddi və rəsmi bir tonda ifadə edilən bir məlumatı ifadə edə bilər.
Nəsimi və Şah Xətai kimi böyük şairlərin əsərlərində istifadə olunan "ayıtmaq" sözü, onların əsərlərinə xüsusi bir poetik ahəng və tarixi dərinlik qatır. Məsələn, "Olma məlul, ayıtma kim, bəndü hasar içindəyəm" misrasında "ayıtma" fikrini, hissini başqasına bildirməmək, gizlətmək çağırışını ifadə edir. Bu misal "ayıtmaq" sözünün sadəcə bir məlumatı vermək mənasından çıxaraq, daha çox emosional və kontekstlə bağlı bir məna daşıdığını göstərir. Şah Xətainin şeirindən götürülən "…sirrini yayma" ifadəsi ilə müqayisə edildikdə, "ayıtmaq"ın daha məhdud və qapalı bir məlumat vermək hərəkətini, "yaymaq" isə geniş auditoriyaya yönəlmiş açıq bir bəyanat vermək mənasını əks etdirir.
Beləliklə, "ayıtmaq" sözü klassik Azərbaycan dilinin zəngin leksikasının bir parçası olaraq, yalnız "demək"in sinonimi deyil, həm də ədəbi mətnlərdə əsərin üslubuna və məzmununa uyğun bir emosional və məna çalarını əks etdirən dəyərli bir söz ehtiyatını təmsil edir.