Ayqabaq sözü Azərbaycan dilində, əsasən poetik üslubda işlənən bir söz olub, "ay bənizli", "ay kimi parlaq üzlü" mənasını verir. Yəni, üzünün parlaqlığı və gözəlliyi aya bənzədilən bir qadına aid edilir. Sözün tərkibindəki "ay" sözü, gözəllik, parlaqlıq və saf lığın simvolu olaraq, qadının gözəlliyini vurğulayır. "Qabaq" isə üz deməkdir. Beləliklə, ayqabaq, "ay kimi parlaq üzü olan" mənasını ifadə edir.
Mirzə Şəfi Vaqifin misrasında ("Buludzülflü, ayqabaqlı gözəlin; Duruban başına dolanmaq gərək.") istifadə olunan "ayqabaq" sözü, qadının gözəlliyini daha da poetik və təsirli şəkildə təsvir edir. "Bulud zülflü" (bulud kimi qara, dolğun saçlı) ifadəsi ilə birlikdə qadının gözəllik portretini tamamlayır və oxucuya onun cazibədarlığını daha aydın şəkildə çatdırır. Vaqifin misrasında, "ayqabaq" sadəcə bir təsvir vasitəsi deyil, həm də şairin qadına olan heyranlığını ifadə edən bir vasitədir.
Maraqlı bir məqam odur ki, "ayqabaq" sözü klassik Azərbaycan ədəbiyyatında geniş yayılmış olsa da, müasir Azərbaycan dilində nadir hallarda istifadə olunur. Bu, sözün poetik və arxaik xarakterini göstərir. Ancaq, bu sözün ədəbiyyatımızdakı yeri və ifadə gücü danılmazdır. Onun poetik təsvirlərdəki istifadəsi, dilə özəl bir gözəllik və zənginlik qatır.
Ümumiyyətlə, "ayqabaq" sözünün mənasını sadəcə "ay bənizli" kimi izah etməkdən daha geniş yanaşmaq lazımdır. Çünki, bu söz özündə şairin yaradıcı təxəyyülünü, poetik ifadə bacarığını və qadın gözəlliyinə olan həssaslığını əks etdirir. Beləliklə, sözün mənası yalnız leksik məna ilə məhdudlaşmır, həm də kontekstual məna daşıyır və poetik təsiri ilə seçilir.