Saçlı sifəti "başında saçı olan" mənasını ifadə edir. Lüğətlərdəki bu qısa izah, sözün əhatə etdiyi mənaları tam əks etdirmir. Daha dəqiq və geniş izah vermək üçün aşağıdakıları nəzərə almaq lazımdır:
Əvvəlcə, "saçlı" sözünün leksik mənası, sadəcə olaraq, başında saç olan varlığı ifadə etsə də, kontekstdən asılı olaraq müxtəlif nüanslar əldə edə bilir. Məsələn, "saçlı qız" deyəndə sadəcə başında saç olan bir qız nəzərdə tutulur. Lakin "saçlı-saqqallı kişi" ifadəsi daha çox yaşlı və ya yetkin bir kişini ifadə edir, saç və saqqalın varlığı yaş və təcrübə ilə əlaqələndirilir. Bu zaman "saçlı" sözü yalnız fiziki bir xüsusiyyəti deyil, həm də müəyyən bir yaş və görünüşü bildirir.
Etimoloji baxımdan "saçlı" sözü "saç" kökünə "-lı" şəkilçisinin artırılması ilə əmələ gəlib. "-lı" şəkilçisi maliklik, sahiblik mənasını ifadə edir. Yəni "saçlı" "saça malik olan" kimi də izah edilə bilər. Ancaq bu izah da kifayət qədər tam deyil, çünki "saçlı" yalnız başda olan saçları deyil, bədənin digər yerlərində olan tükləri də əhatə edə bilər (məsələn, "saçlı sinə").
Sözün işlənməsinə nümunələr:
- Saçlı bir qız gülərək ətrafa baxdı.
- Saçlı-saqqallı bir kişi qapıda dayanıb.
- Saçlı əlləri ilə qapını açdı.
- Cavanların arasından çəsuça kostyumla lak çəkmə geymiş saçlı, tökmərək bir oğlan çıxıb irəli gəldi. (Verilən nümunədə "saçlı" sözü gəncliyi və cəlbediciliyi ifadə etmək üçün istifadə olunub.)
Beləliklə, "saçlı" sözünün mənası sadə görünüşünə baxmayaraq, kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər və yalnız "başında saçı olan" kimi qısa bir şəkildə izah edilməməlidir. Daha ətraflı və nüanslı bir izah sözün işləndiyi kontekstin və əlavə sözlərin mənasını da nəzərə almalıdır.