Bar: (fars. mənşəli) Əsas mənası "meyvə" və ya daha geniş mənada "məhsul"dur. Sadəcə alma, armud kimi yeyilən meyvələri deyil, həmçinin bir bitkinin, ağacın, əkin sahəsinin verdiyi bütün məhsulu ifadə edə bilər. Belə ki, “barlı il” deyəndə bol məhsul alınan ili nəzərdə tuturuq, sadəcə meyvə bolçuluğunu yox.
Lüğətdəki mənalardan əlavə olaraq, "bar" sözü bir çox frazeoloji birləşmələrdə də işlənir və bu birləşmələrdə öz əsas mənasından daha geniş, məcazi mənalar qazanır. Məsələn:
Bar almaq: Sadəcə meyvə yığmaq yox, həm də zəhmətin, səyin, əməyin bəhrəsini, nəticəsini əldə etmək mənasını verir. Bu, uğur, qələbə, istənilən nəticənin əldə edilməsini ifadə edə bilər.
Bar götürmək: Bu ifadə də "bar almaq"la eyni mənada işlənərək əldə edilən nəticəni, qazancını götürmək mənasını daşıyır. Lakin bəzən daha konkret olaraq, məhsulu yığmaq, toplamaq kimi də anlaşıla bilər.
Bar bağlamaq: Bu ifadə isə daha çox məcazi mənada işlənir. Yeni bir işə, layihəyə başlamaq, əmək fəaliyyətinə başlamaq və ya bir şeyi başa çatdırmaq üçün əsas qoymaq mənasını ifadə edir. Yəni, gələcək uğurların əsasını qoymaq, gələcək məhsulu təmin etmək kimi anlaşılır.
Bar tutmaq: Bu ifadə də əsasən məcazi mənada işlənir və məhsulun bol, yaxşı olması, uğurlu olması mənasını verir. Yəni, işin, layihənin yaxşı nəticə verəcəyi təxminini bildirir.
Bar vermək: Bu ifadə sadə bir şəkildə məhsul vermək, bəhrə vermək mənasını ifadə edir. Ağacın meyvə verməsi, torpağın məhsul vermesi kimi anlayışları əhatə edir. Lakin bir çox hallarda insanların səylərinin, işlərinin bəhrə vermesi mənasında da işlədilir.
Misal olaraq verilən "Ağac bar verdikcə başını aşağı dikər" deyimi, bol məhsul verən ağacın budaqlarının ağırlıqdan aşağı əyildiyini ifadə etməklə yanaşı, həm də bol məhsul əldə etməyin, zəhmətin bəhrəsini görməyin bir simvolu kimi də anlaşılılır. Bu, həm təbiətin, həm də insan həyatının gerçəkliyini əks etdirən gözəl bir müqayisədir.