Başıboş sözü Azərbaycan dilində geniş məna çalarlarına malik bir sözdür və müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda işlədilir. Əsasən iki əsas mənası vardır:
1. Axmaq, Sarsaq, Səfeh, Gic: Bu mənada "başıboş" sözü zehni qabiliyyətlərinin zəifliyini, düşüncə qabiliyyətinin aşağı səviyyədə olmasını, ağılsız və səfeh davranışları ifadə edir. Belə insanlar tez-tez düşünmədən hərəkət edir, qərarlarında səhvə yol verirlər və ətraflarına qarşı məsuliyyətsiz yanaşırlar. Sözün bu mənası, "axmaq", "sarsaq", "səfeh" və "gic" kimi sinonimlərlə əvəz oluna bilər, lakin "başıboş" sözü bu sinonimlərdən daha çox insanın öz həyatına, özünə nəzarət edə bilməməsini, hərəkətlərinin nəticələrinə biganəliyini vurğulayır.
2. Ərindən Boşanmış; Dul: Bu isə sözün daha məhdud, sosial bir kontekstdə istifadə olunan mənasıdır. "Başıboş" qadın ifadəsi, ərindən boşanmış və ya dul qalmış qadınları təsvir edir. Lakin bu mənada sözün istifadəsi köhnəlmiş və müasir Azərbaycan dilində az rast gəlinir. Çünki bu ifadə, qadının sosial vəziyyətini mənfi şəkildə qiymətləndirmək kimi səslənə bilər. Müasir dil istifadəsində "boşanmış" və ya "dul" kimi daha uyğun və neytral ifadələrə üstünlük verilir.
Ümumiyyətlə, "başıboş" sözü bir sıra mədəni və sosial kontekstlərlə əlaqədardır və mənası sözün işlədildiyi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Sözün köhnə, nadir istifadə olunan mənaları da mövcud olsa da, müasir istifadəsində əsasən zehni qabiliyyətin zəifliyini ifadə etmək üçün işlədilir.