izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Batış (is. batma) – Günəşin, ayın və ya digər səma cisimlərinin üfüqdən aşağı düşərək görünməz olması hadisəsi. Bu sadə tərif, həm də təbiətin əzəmətli bir səhnəsini, günün sonunu və gecənin başlanğıcını simvolizə edir. Günəş batışı, rənglərin inanılmaz bir palitrası ilə müşayiət olunan, təbiətin bir növ təntənəli vida mərasimidir. Qızılı, narıncı, qırmızı və bənövşəyi çalarlar göy üzünü bəzəyir, buludlara misilsiz gözəllik bəxş edir. Bu gözəlliyə tamaşa edərkən, zamanın axarında, gündüzün qaranlığa çevrilməsində, həyatın dövranında düşünməyə vadar oluruq.

Vaqifin şeirindən götürülən misal ("Günəşin çıxışı ilə batışı gözəl olur, günorta yerində olanda ona heç baxan da olmur") batışın gözəlliyinə, onu gündüzün digər vaxtlarından fərqləndirən özünəməxsus cazibəsinə işarə edir. Günorta günəşinin adi, hətta bəzən sıxıcı istisi ilə müqayisədə, batışın əzəmətli və poetik əhval-ruhiyyəsi diqqəti daha çox cəlb edir. Bu, həm də insanların gözəllik qarşısında duyduğu heyranlığı, adilik içində gizlənən möhtəşəmliyi görmə qabiliyyətini əks etdirir.

Batış anlayışı yalnız fiziki hadisə ilə məhdudlaşmır. Məcazi mənada da istifadə olunur. Məsələn, "şöhrətin batışı", "səltənətin batışı", "ümidin batışı" kimi ifadələr bir şeyin sonunun, yox olmasının, tənəzzülünün simvoludur. Bu mənada batış, təkcə bir səma hadisəsi deyil, həm də müxtəlif proseslərin sonunda yaşanan sonluğu, əbədiyyətə qovuşmağı ifadə edir. Beləcə, sadə bir söz olan "batış", həm təbiət hadisəsini, həm də həyatın müxtəlif mərhələlərinin sonunu ifadə etmək qabiliyyətinə malikdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz