Bay: Sifət. Qədim Azərbaycan dilində "dövlətli", "zəngin", "varlı" və "böyük" mənalarında işlənən bir sözdür. Sadəcə maddi var-dövlətə işarə etməkdən daha geniş bir mənaya malikdir. "Bay" olmaq, cəmiyyətdə yüksək mövqeyə, nüfuz sahibi olmağa, hörmətə və əzəmətə sahib olmaq deməkdir. Bu, yalnız maliyyə imkanlarının çoxluğunu deyil, həm də sosial statusu, ictimai təsirin gücünü ifadə edir.
Nəsimi və Xətai kimi Azərbaycan ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələrinin əsərlərində tez-tez rast gəlinən "bay" sözü, onların şeirlərində obrazların xarakterini, sosial mövqeyini daha aydın göstərmək üçün istifadə olunmuşdur. Məsələn, "Bay ilə yoxsul bənəm, yolçu ilə yol bənəm" misrası, zənginlə yoxsul arasındakı sosial fərqi, həmçinin şairin özünün mövqeyini vurğulayır. "Ey xublar içində tələti-hüsn ilə bay olan!" beytində isə gözəllik və cəlbediciliyinin həm də "bay" bir keyfiyyət kimi təqdim olunması, gözəlliyin üstünlüyünü və təsir gücünü daha da gücləndirir.
Beləliklə, "bay" sadəcə bir var-dövlət ifadəsi deyil, həm də güc, nüfuz, əzəmət və sosial statusun simvoludur. Bu sözün qədim Azərbaycan dilindəki istifadəsi, tarixi kontekstdə sözün mənasının dərinliyini və zənginliyini daha yaxşı anlamağa imkan verir.