Bayağılaşdırmaq

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bayağılaşdırmaq fellinin əsas mənası, bir şeyi əsl mahiyyətindən uzaqlaşdıraraq, onun dəyərini, mürəkkəbliyini və ya incəliklərini azaldaraq sadələşdirmək, bəsitləşdirmək və təhrif etməkdir. Bu proses, mövzunun orijinal ruhunun, dərinliyinin və zənginliyinin itirilməsi ilə nəticələnərək, onu adi və cansıxıcı hala gətirir.

Bayağılaşdırmanın əsas səbəbləri arasında anlaşılırlığın artırılması, kütləvi auditoriyaya çatdırılma cəhdi, çətin anlayışları sadələşdirmə ehtiyacı və ya qəsdən incəlikləri gizlətmək istəyi ola bilər. Məsələn, mürəkkəb bir elmi nəzəriyyənin bayağılaşdırılması, onun mahiyyətini asanlıqla başa düşülən bir şəkildə izah etməyi hədəfləyə bilər, lakin bu, eyni zamanda əhəmiyyətli detalların itirilməsinə səbəb ola bilər. Hətta incəsənət əsərləri də, geniş kütlələrə çatdırılmaq üçün bayağılaşdırıla bilər, bu da bəzən əsərin əsl ruhunu məhv edir.

Bayağılaşdırma, həmçinin bir şeyi hörmətsiz və ya laqeyd yanaşma ilə təqdim etmək mənasını da ehtiva edir. Bu zaman, mövzu öz dəyərini itirir və sıradan bir şey kimi qəbul olunur. Məsələn, müqəddəs bir anlayışı bayağılaşdırmaq, ona hörmətsizlik göstərmək və onun əhəmiyyətini azaltmaq deməkdir. Belə hallarda, bayağılaşdırma həm də bir növ təhqir və ya lağ etmə vasitəsi kimi istifadə oluna bilər.

Nəticə etibarilə, bayağılaşdırmaq, sadələşdirmənin həddini aşaraq, bir şeyin mahiyyətini və dəyərini pozmaq, onu orijinalından tamamilə fərqli bir hala gətirmək deməkdir. Bu prosesin nəticələri müsbət və ya mənfi ola bilər; hər şeyin məqsədindən və kontekstdən asılıdır. Ancaq bayağılaşdırmanın həmişə ehtiyatla və düşünülmüş şəkildə tətbiq olunması vacibdir, çünki bu, qeyri-dəqiqlik və mənaların itirilməsinə səbəb ola bilər.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz