izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bayquş sözünün qədim Azərbaycan dilindəki forması olan Bayqu, əslində yalnız bir fonetik variant deyil, dilin təkamülünü əks etdirən maraqlı bir nümunədir. Müasir Azərbaycan dilində "bayquş" olaraq qəbul etdiyimiz sözün daha qədim, köklərə daha yaxın bir formasıdır. Bu, sadəcə bir orfoqrafik fərq deyil; həm də dilin zaman içində səslərin necə dəyişdiyini göstərir. "Qu" şəkilçisinin "uş"a çevrilməsi, türkiyə dillərində müşahidə edilən bir səs dəyişikliyi prosesinə misaldır.

Bayqu sözünün istifadəsi, ədəbiyyatımızda qədimliyi və köhnəliyi vurğulamaq üçün, xüsusilə də poetik mətnlərdə, daha möhtəşəm bir təsir yaratmaq məqsədi ilə seçilə bilər. Misal olaraq, verilən şeir parçasında ("Bayqu gələr, məskən salar sənə, yar; Sən hurisən, sən pərisən mənə, yar") bayqu sözünün işlədilməsi, sətirlərə bir qədər arxaik, əsrarəngiz bir hava verir. Bu da şeirin ümumi ab-havasının formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynayır.

Ədəbiyyat tarixçiləri və dilçilər üçün Bayqu sözü, qədim Azərbaycan dilinin leksik tərkibinin öyrənilməsi baxımından əhəmiyyətli bir məlumat mənbəyidir. Bu cür köhnə variantların tədqiqi, dilin inkişafını daha aydın görməyə, köklərini daha dəqiq müəyyənləşdirməyə və dil tariximizi daha yaxşı anlamağa imkan verir. Belə ki, sadəcə "bayquş" deyil, "bayqu" sözünün mövcudluğu, Azərbaycan dilinin zənginliyi və dinamikliyinin bir göstəricisidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz