Bəxt (fars. بخت) sözü Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir termin olub, əsasən tale, qismət, insanın həyatında baş verən hadisələrin müsbət və ya mənfi yönünü, uğur və ya uğursuzluq ehtimalını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "tale", "qismət" kimi tərcümə olunmasına baxmayaraq, bəxt anlayışı daha çox qədərin insana bəxş etdiyi imkanlar, şans, həyat yolunda ona müşayiət edən müsbət və ya mənfi hallar məcmusunu əhatə edir.
Bəxt anlayışı mistik və fəlsəfi bir çalar daşıyır. Bəzən qaçılmaz, dəyişməz bir qəza kimi, bəzən isə insanın öz əməlləri ilə bir qədər də olsa yönəldə biləcəyi bir şey kimi qəbul edilir. Bu ikili təfsir, bəxt anlayışının mədəniyyətlər arasında müxtəlif şəkildə təfsir olunması ilə də əlaqədardır. Məsələn, bir çox inanclara görə bəxt, ilahi qüvvələr tərəfindən müəyyən olunmuş və əvvəlcədən yazılmış bir ssenariyə əsasən inkişaf edir. Digər yanaşmalarda isə insanın öz səyləri və seçimləri bəxtin gedişatına təsir edə bilər.
Ədəbiyyatda bəxt motivini tez-tez rastlamaq olar. Misal olaraq, nümunədəki "O zülf qarə qılıb bəxtimi məgər, Seyyid? Mənim əzəl də bu bəxti-qarəliyim var idi" misrası, bəxtin insan həyatında əvvəlcədən müəyyən olunmuş və dəyişməz bir xüsusiyyət olmasını, bəlkə də taleyə məhkumluğu göstərir. Burada bəxt, sadəcə uğursuzluq kimi deyil, həm də qarışıq bir həyat yolu, müəyyən bir taleyə bağlılıq kimi təsvir edilir. "Bəxt-qara" ifadəsi də bu mənada, həyatın həm xoş, həm də acı tərəflərinin qarışığından ibarət olduğunu ifadə edir.
Beləliklə, bəxt anlayışı sadəcə "tale" və ya "qismət"dən daha çox şeydir. Bu, insan həyatının müxtəlif yönlərini, şansı, imkanları, qədərin rolunu və insanın öz seçimi ilə qədərin qarşılıqlı təsirini əhatə edən mürəkkəb və çoxşaxəli bir anlayışdır.