Bəlalı sifəti əsasən əziyyət, əzab, iztirab və məşəqqətlə dolu olanı, çətin və ağır olanı ifadə edir. Yalnız bir işin və ya hadisənin deyil, həm də bir insanın həyatının bəlalı, yəni çətin və əzablı keçdiyini bildirmək üçün istifadə oluna bilər. Bu söz, həyatın mənfi tərəflərini, maneələri və çətinliklərini vurğulayır.
Məsələn, "bəlalı iş" ifadəsi çox əziyyət və səy tələb edən, həlli çətin bir işi bildirir. Bu işin icrası zamanı qarşılaşılan çətinliklər, maneələr və problematik vəziyyətlər “bəlalı” sözü ilə ifadə olunur. Bu, sadəcə olaraq "çətin" sözündən daha güclü bir ifadədir, çünki dərin bir əziyyət və iztirab hissi daşıyır.
Misallarımızda verilən "Kərəm kimi nə bəlalı başın var?" ifadəsi, Kərəmin başına gələn çətinliklərin miqyasını və ağırlığını vurğulayır. Sözün əsl mənasında başının fiziki olaraq bəlalı olması deyil, həyatının çətinliklərlə dolu olması nəzərdə tutulur. “Alvaz dağı, heç əskilməz dumanın” misalında isə, dağın həmişə dumanla örtülü olması, onun keçilməzliyi və təhlükəli olması ilə əlaqələndirilir; bu da məcazi olaraq bəlalı bir yer, çətin və təhlükəli bir mühit kimi qəbul edilə bilər.
Beləliklə, “bəlalı” sözü sadəcə olaraq “çətin” və ya “ağır” mənalarından daha geniş bir məna kəsb edir. O, çətinliyin arxasında gizlənən əzab, iztirab və məşəqqəti də özündə əks etdirir və bu baxımdan daha emosional və ifadəli bir sözdür.