Bənəvşə (fars mənşəli) – Violaceae fəsiləsinə aid çoxillik, ətirli bitki. Gül çiçəklərindən kiçik, əsasən bənövşəyi, bəzən ağ və ya sarımtıl rəngli çiçəkləri ilə tanınır. Çiçəklərinin gözəl görünüşü və xoş ətri ilə yanaşı, bənəvşənin müxtəlif növləri tibbdə də geniş istifadə olunur. Bəzi növlərinin kökü, yarpaqları və çiçəkləri müxtəlif xəstəliklərin müalicəsində təbii dərman kimi tətbiq edilir. Məsələn, bəzi bənəvşə növlərinin öskürəkə, soyuqdəyməyə və bəzi tənəffüs yoluxucu xəstəliklərinə qarşı təsiri vardır.
Azərbaycan ədəbiyyatında bənəvşə, gözəlliyi, zərifliyi və təmizliyi simvollaşdırır. Şeirlərdə və nəsr əsərlərində tez-tez gözəl qızların və ya təbiətin gözəlliklərinin təsvirində metafora kimi işlədilir. Yuxarıda verilən misralarda da bənəvşənin gözəllik və cazibədarlıqla əlaqələndirildiyini görürük. “Bənəvşə boylu” ifadəsi incə, zərif qızların boyuna işarədir. Bitkinin gözəl ətri və görünüşü ilə yanaşı, rəmzi mənası da onu ədəbiyyatımızda əvəzsiz edir.
Bənəvşənin müxtəlif rəng və növlərinin olması onun estetik dəyərini daha da artırır. Həm də bənəvşənin müxtəlif mədəniyyətlərdə müxtəlif rəmzi mənaları vardır. Məsələn, bəzi mədəniyyətlərdə təmizliyi, saflığı, təvazökarlığı simvollaşdırır, digərlərində isə sənətkarlıqla, sirlərlə və ya hətta kədər və həsrətlə əlaqələndirilir. Bu rəmzi mənalar bənəvşənin zəngin mədəni və ədəbi irsindəki yerini daha da gücləndirir.