izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bəzək-düzək sözü Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan bir termindir və əsasən həm estetik, həm də funksional baxımdan əşya və ya şəxsin görünüşünü tamamlayan, bəzəyən elementləri ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "bəzək, bəzək şeyləri" kimi qısa izahı olsa da, mənası daha çoxşaxəlidir.

Bir tərəfdən, "bəzək-düzək" gözəllik, zəriflik, cəlbedicilik məqsədi ilə əlavə edilən bəzək əşyalarını, naxışları, ornamentləri, aksessuarları və s. əhatə edir. Bu mənada, bir evdəki xalçalar, pərdələr, rəsmlər, heykəllər, ya da bir qadının taxdıgı zinət əşyaları, geyimləri bəzək-düzəyə aiddir. Həmçinin, təbiətdəki gözəlliklər, məsələn, çiçəklərin rəngarəngliyi və ətri də "bəzək-düzək" kimi qəbul edilə bilər.

Digər tərəfdən isə, "bəzək-düzək" sözü həddindən artıq, lüzumsuz bəzəkləri, həddən artıq süslənməni ifadə edə bilər. Bu mənada, "özünə bəzək-düzək vermək" ifadəsi şəxsin özünü həddindən artıq bəzəməsi, görünüşünə həddən artıq əhəmiyyət verməsi mənasını verir. Bu, həm də mənasız, əhəmiyyətsiz, funksional dəyəri olmayan bəzəkləri ifadə edə bilər. Misal olaraq, bir binanın lazımsız və həddindən artıq bəzəkləri "bəzək-düzək" kimi qiymətləndirilə bilər.

Ədəbiyyatda istifadə edilən "Bil ki, insan ziynəti; Bəzək-düzək deyildir" misalında olduğu kimi, "bəzək-düzək" sözü insanın zahiri gözəlliyinin əsl dəyərinə nisbətən əhəmiyyətsizliyini vurğulamaq üçün də istifadə oluna bilər. Bu, insanın daxili keyfiyyətlərinin, əxlaqının, bacarıqlarının zahiri görünüşdən daha önəmli olduğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz