izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Biabır (fars. əصلində "abırsız" sözündən törəmişdir) sifəti olaraq, əxlaqsız, namussuz, şərəfsiz, hərəkətləri ilə özünü və yaxınlarını rüsvay edən, ictimai rəydən düşmüş, hörmətsiz, qınağa layiq şəxsi ifadə edir. Sadəcə "abırsız" deməkdən daha geniş məna kəsb edir və həm sözün əsl mənasında, həm də məcazi mənada şərəfsizlik, namussuzluq və ictimai nüfuzun itirilməsini əks etdirir.

Biabır olmaq, yalnız öz əməlləri ilə deyil, həm də başqalarının hərəkətləri nəticəsində baş verə bilər. Məsələn, ailə üzvlərinin biabır davranışı da fərdin biabır olmasına səbəb ola bilər. Bu mənada biabır sözü bir növ kollektiv məsuliyyət və ya ailənin, qohumların şərəfinə bağlılığı da əks etdirir.

Biabır etmək (eləmək, eyləmək) felləri isə qəsdən və ya qəsdən olmamaqla birisinin abırını aparmaq, onun ictimai nüfuzunu məhv etmək, rüsvay etmək, adını ləkələmək, xoşagəlməz vəziyyətə salmaq mənalarını ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də mənəvi zərər vura biləcək hərəkətləri əhatə edir. "Biabır etmək" söz birləşməsində aktiv bir hərəkət və nəticədə baş verən mənfi nəticə öz əksini tapır.

Tarix boyu biabır olmaq, cəmiyyətin qəbul etdiyi norma və dəyərlərin pozulması ilə sıx bağlı olub. Fərqli mədəniyyətlərdə biabırçılığın səviyyəsi və təzahür formaları dəyişsə də, ümumi mahiyyəti - ictimai rəyin itirilməsi - dəyişməz qalır. Bu mənada, "biabır" sözü cəmiyyət üzvlərinin bir-birinə qoyduğu mənəvi və etik standartların dərinliyini və əhəmiyyətini ortaya qoyur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz