Bioqrafiya [yun. βίος (bios) – həyat + γράφειν (graphein) – yazmaq] sözü yunan mənşəli olub, hərfi mənası "həyatın yazılışı" deməkdir. Bu termin, bir insanın həyatının, təcrübələrinin, nailiyyətlərinin və uğursuzluqlarının ardıcıl və ətraflı təsvirini özündə əks etdirən ədəbi janrı bildirir.
Bioqrafiya sadəcə faktların sıralanması deyil, həm də həmin faktların təhlili, şəxsiyyətin formalaşmasında mühüm rol oynayan hadisələrin izahı, müəllifin subyektiv münasibətinin əks olunmasıdır. Yaxşı yazılmış bir bioqrafiya oxucuda həmin şəxsiyyət haqqında dərin bir anlayış yaradır, onun həyatının hadisələrini kontekstləşdirir və həmin şəxsiyyətin yaşadığı dövrün sosial-mədəni mənzərəsini aydınlaşdırır.
Bioqrafiyalar müxtəlif formalarda yazıla bilər. Bəziləri obyektiv, fakt əsaslı yanaşmaya üstünlük verir, digərləri isə daha subyektiv və şəxsi təcrübələrə əsaslanır. Bəzi bioqrafiyalar mövzunun özü tərəfindən yazılır (avtobioqrafiya), digərləri isə başqa bir müəllif tərəfindən yazılır. Həmçinin, qısa bioqrafiyalar (qısaca tərcümeyi-hal) və geniş, çoxcildli əsərlər də mövcuddur.
Bioqrafiyaların yazılması zamanı müəllif mənbələrdən (məktublar, gündəliklər, şəxsi arxiv materialları, müsahibələr və s.) geniş istifadə edir, tarixi hadisələri və sosial konteksi nəzərə alır. Yüksək keyfiyyətli bir bioqrafiya həm də mövzunun şəxsiyyətinə, onun əsas xarakter xüsusiyyətlərinə, motivasiyalarına, əsas nailiyyətlərinə və qarşılaşdığı çətinliklərə dərin nüfuz edir və bunları oxucuya anlaşıqlı şəkildə çatdırır. Beləliklə, bioqrafiya tarixi və ədəbiyyatın əlaqə nöqtəsini təşkil edən, insan həyatının və tarixinin öyrənilməsində mühüm rol oynayan bir janr kimi öz əhəmiyyətini qoruyub saxlayır.