Birhüceyrəli: Biologiyada "birhüceyrəli" termini, yalnız bir hüceyrədən təşkil olunmuş canlı orqanizmləri ifadə edir. Bu, həyatın ən sadə formalarından biridir və Yer kürəsindəki həyatın əsasını təşkil edən prokariot və eukariot canlıları əhatə edir. Bakteriyalar, arxeylər və bəzi yosunlar kimi prokariot birhüceyrəlilər genetik materialı hüceyrənin sitoplazmasında sərbəst şəkildə yerləşən sadə hüceyrələrdir. Eukariot birhüceyrəlilər isə daha mürəkkəb hüceyrə quruluşuna malikdirlər; genetik materialı nüvədə yerləşir və daha çox orqanoidlərə sahibdirlər. Amöblər, parameciumlar və xlorofit yosunları eukariot birhüceyrəlilərə nümunədir.
Birhüceyrəli orqanizmlər, görünüş baxımından mikroskopik ölçülərdə olduqları üçün çılpaq gözə görünmürlər. Ancaq onların sayı və yayılma sahəsi inanılmaz dərəcədə genişdir. Dənizlərdən torpaqlara, havadan canlıların bədəninə qədər hər yerdə rast gəlinir. Ekosistemlərdə mühüm rol oynayırlar; məsələn, bəzi birhüceyrəlilər fotosintez edərək oksigen istehsal edir, bəziləri isə üzvi maddələrin parçalanmasında iştirak edir, qida zəncirinin əsasını təşkil edirlər.
Birhüceyrəli orqanizmlərin öyrənilməsi, həyatın mənşəyi və təkamülü haqqında dərin biliklər qazanmağımıza imkan verir. Onların sadəliyinə baxmayaraq, bu canlılar çox mürəkkəb həyati funksiyaları yerinə yetirirlər: qidalanma, çoxalma, hərəkət və ətraf mühitə uyğunlaşma kimi proseslər birhüceyrəli orqanizmlərdə də müşahidə olunur. Bu orqanizmlərin öyrənilməsi, müxtəlif sahələrdə, o cümlədən tibbdə (antibiotiklərin istehsalı, xəstəliklərin diaqnozu), sənayedə (biotexnologiya) və ekologiya sahəsində əhəmiyyətli tətbiqlərə malikdir.