Boylamaq felinin əsas mənası, suyun dərinliyini müəyyən etmək üçün müxtəlif üsulların tətbiq edilməsidir. Bu, sadəcə olaraq dərinliyi ölçməklə (məsələn, xüsusi alətlərlə) həyata keçirilə bilər, ancaq eyni zamanda, suyun içinə girərək dərinliyi yoxlamaq mənasını da özündə ehtiva edir. Beləliklə, "boylamaq" həm passiv ölçmə, həm də fəal, fiziki yoxlamanı əhatə edir.
Birinci mənada, "boylamaq" dənizçilik, balıqçılıq və ya su hövzələrində işləyən insanlar üçün çox əhəmiyyətli bir hərəkətdir. Onlar gəmilərin təhlükəsizliyini təmin etmək, balıq ovu üçün uyğun yerləri seçmək və ya sualtı işləri planlaşdırmaq üçün suyun dərinliyini dəqiq bilməlidirlər. Bu kontekstdə "boylamaq" sadə bir hərəkətdən çox, təhlükəsizlik və effektivlik tələb edən bir prosedur olaraq ortaya çıxır.
İkinci mənada, "boylamaq" "boylanmaq" felinin sinonimi kimi işlənir. Bu isə bir qədər məcazi məna daşıyır. Yəni, "bir işin, vəziyyətin dərinliyini, əsl mahiyyətini anlamaq, araşdırmaq" mənasını verir. Bu mənada "boylamaq", sadəcə suyun deyil, həm də mürəkkəb hadisələrin, vəziyyətlərin "dərinliyinə" nüfuz etməyi, onları tam başa düşməyi ifadə edir. Məlumat toplamaq, təhlil etmək və nəticə çıxarmaq prosesini əhatə edən bu məcazi məna, "boylamaq" felinə daha geniş bir perspektiv qazandırır.
Qısacası, "boylamaq" fəlinin həm konkret, həm də məcazi mənaları vardır. Konkret mənası suyun dərinliyinin ölçülməsi və yoxlanmasını ifadə edərkən, məcazi mənası isə hər hansı bir mövzunun dərinliklərinə nüfuz etməyi, əsl mahiyyətini anlamağı bildirir. Bu çox yönlü istifadə, "boylamaq" fəlini Azərbaycan dilinin zəngin və ifadəli söz ehtiyatının bir parçası kimi önə çıxarır.