izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Bulaq sözü Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer tutan və təbiətin möhtəşəm bir möcüzəsini ifadə edən bir termindir. Sadəcə "yerin altından sızıb çıxan sərin, soyuq su mənbəyi" kimi qısa bir tərif, bulağın əsl mahiyyətini, ətraf mühitə və insan həyatına təsirini tam əks etdirə bilmir.

Bulaq, yeraltı suların yer səthinə çıxdığı nöqtədir. Bu çıxış nöqtəsi, geoloji quruluşun, torpağın tərkibinin və suyun təzyiqinin təsiri ilə müxtəlif formalarda ola bilər: güclü bir fışqıran çeşmə, sakitcə axan bir cərəyan və ya gizli bir sızıntı. Suların mineralogiyasına görə bulağın suyu şirin, duzlu və ya hətta müalicəvi xüsusiyyətlərə malik ola bilər. Bu səbəbdən də bəzi bulaqlar əsrlər boyu müalicə mənbəyi kimi istifadə olunmuş, ətrafında müalicəvi mərkəzlər və istirahət zonaları yaradılmışdır.

Bulaq, sadəcə su mənbəyi deyil, həm də həyatın simvoludur. Qədim dövrlərdən bəri bulaqlar müqəddəs sayılmış, əfsanələrə və əsatirlərə mövzu olmuşdur. Xalq ədəbiyyatımızda, şeirlərimizdə və nağıllarımızda tez-tez rast gəldiyimiz bulaqlar, təmizliyi, təravəti, həyatı və ümidi təcəssüm etdirir. "Bulaq başdan bulanar" məsəli də bunun parlaq nümunəsidir – çoxlu suyun başı bir yerə toplanaraq axması kimi, hər şeyin başlanğıcı tək bir nöqtədə yaranır və inkişaf edir.

Bulaqların ətrafında formalaşan ekosistemlər də olduqca zəngindir. Suyun təmizliyi və temperaturu bitki və heyvan müxtəlifliyini artırır, çoxsaylı canlı növünə yaşayış yeri yaradır. Bu baxımdan bulaqlar, təbiətin mühafizə edilməsi və bioloji müxtəlifliyin qorunması baxımından da əhəmiyyətlidir. Beləliklə, bulaq sadəcə coğrafi bir anlayışdan daha çox, həyatın, tarixin və mədəniyyətin ayrılmaz bir hissəsidir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz