izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Buraxılmaq sözü "buraxmaq" felindən törəmiş məchul fe'ldir. Əsas feilin (buraxmaq) geniş məna dairəsini nəzərə alaraq, "buraxılmaq" da müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalarda işlənə bilər. Lüğətlərdə göstərilən 2, 4, 16, 18, 19, 27 və 28-ci mənalar istisna olmaqla, "buraxılmaq" ümumi olaraq bir şeyin və ya birinin azad edilməsi, sərbəst buraxılması, imkan verilməsi, tərk edilməsi və ya nəzarətdən çıxarılması mənalarını əhatə edir.

Daha dəqiq desək, "buraxılmaq" hərəkətin fəaliyyət göstərən tərəfdən deyil, hərəkətin obyekti olan tərəfdən (passiv səs) ifadə olunur. Məsələn, "Qapı buraxıldı" cümləsində qapının özünün hərəkət etməsi deyil, kiminsə tərəfindən açılıb buraxılması nəzərdə tutulur. Eynilə, "O, azadlığa buraxıldı" cümləsində şəxsin özünün azad olmasına çalışması yox, başqaları tərəfindən azad edilməsi vurğulanır.

Bu sözün məna çalarları istifadə olunan kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Məsələn, "məsələ buraxıldı" deyəndə bir işin həll edilmədən qaldığı, "əsgərlər döyüş meydanından buraxıldılar" deyəndə geri çəkilmələri, "uşaqlar parkda buraxıldılar" deyəndə nəzarətdən azad edilmələri və ya "hava buraxıldı" deyəndə təzyiqin azaldılması nəzərdə tutulur. Hər bir halda, "buraxılmaq" sözü bir şeyin və ya birinin əvvəlki vəziyyətindən dəyişməsini və yeni bir vəziyyətə keçməsini ifadə edir.

Maraqlı bir tərəfi də odur ki, "buraxılmaq" sözü həm müsbət, həm də mənfi konnoatasiya daşıya bilər. Azadlığa buraxılmaq müsbət, işdən buraxılmaq isə mənfi bir hadisəni ifadə edir. Beləliklə, sözün dəqiq mənası cümlənin ümumi kontekstindən və istifadə olunan digər sözlərdən asılıdır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz