izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Busə (fars. ‏بوسه‎ - būse) — Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir sözdür və fars dilindən götürülmüşdür. Sadəcə "öpüş" mənasını verən bir söz olmaqdan kənara çıxaraq, ədəbiyyatımızda daha geniş və çox qatlı bir mənaya malikdir. Bu söz yalnız fiziki bir təmas deyil, həm də sevgi, ehtiram, bağlılıq, hətta səmimiyyət və təslim olmaq hisslərini ifadə edə bilir.

Busənin mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilir. Bir tərəfdən, ən sadə mənası olan "öpüş"ü ifadə edirsə də, digər tərəfdən daha dərin, metaforik bir mənaya da malik ola bilər. Məsələn, sevgilinin ləblərinə vurulan bir busə tutqun ehtirasın və dərin hisslərin simvolu ola bilər. Uşağın alnına vurulan busə isə valideyn məhəbbətinin və qayğısının əyani ifadəsidir. Hətta hörmət əlaməti olaraq, əlin üstünə vurulan busə də mədəniyyətimizin bir parçası kimi qəbul edilir.

Ədəbiyyatımızda busə motivi tez-tez istifadə olunur və müxtəlif duyğuları, hadisələri və əlaqələri təsvir etmək üçün vasitə rolunu oynayır. Misal üçün, qəhrəmanın sevgilisindən ayrılarkən həsrət dolu bir busənin xatirəsi onu illər boyu izləyə bilər. Və ya, əksinə, düşməninin məğlubiyyətindən sonra qalib tərəfin qazandığı qələbənin simvolu kimi təsvir oluna bilər. Beləliklə, busə sadəcə bioloji bir hərəkətdən uzaq, ədəbi əsərlərdə mürəkkəb simvolizmlərlə yüklənmiş bir obrazdır.

Qeyd etmək lazımdır ki, busənin mədəni və sosial baxımdan fərqli mənaları da var. Müxtəlif mədəniyyətlərdə busənin yeri və əhəmiyyəti fərqli ola bilər. Bəzi mədəniyyətlərdə yaxın qohumlar arasında busə qəbul edilməyə bilər, halbuki digər mədəniyyətlərdə bu olduqca adi bir haldır. Bu səbəbdən də, busənin mənasını anlamaq üçün həm kontekstin, həm də mədəniyyətin nəzərə alınması vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz