Təslim (ər. تسليم - təslim) sözü əsasən iki əsas mənaya malikdir: birincisi, bir şeyin lazımi yerinə və ya şəxsə verilməsi, tapşırılması; ikincisi isə, özünü, öz iradəsini, gücünü və ya müqavimətini başqasının ixtiyarına vermək, boyun əymək mənasını verir.
Birinci məna (vermək, tapşırmaq): Bu mənada "təslim etmək" ifadəsi geniş istifadə olunur və müxtəlif kontekstlərdə fərqli mənalar kəsb edir. Məsələn:
- Sənədlərin təslimi: "Ərizəni lazımi sənədlərlə birlikdə təslim etməlisiniz." Bu cümlədə "təslim etmək" sənədlərin müəyyən bir yerə və ya şəxsə verilməsi mənasını daşıyır.
- Malların təslimi: "Sifariş olunan mallar sabah təslim ediləcək." Bu halda "təslim etmək" malların alıcıya çatdırılması deməkdir.
- Tapşırığın təslimi: "Layihəni vaxtında təslim etmək vacibdir." Burada "təslim etmək" bir işin, tapşırığın tamamlanıb təqdim edilməsi anlamını ifadə edir.
İkinci məna (boyun əymək, təslim olmaq): Bu mənada "təslim olmaq" ifadəsi bir gücün, müqavimətin və ya iradənin başqasına təslim olmasını, məğlubiyyəti ifadə edir. Məsələn:
- Düşmənin təslimi: "Düşmən ordusu şəhəri mühasirədən sonra təslim oldu." Burada "təslim olmaq" döyüşün bitməsini, məğlubiyyəti və düşmən tərəfinin rəqibin ixtiyarına keçməsini ifadə edir.
- Təzyiqə təslim olmaq: "O, təzyiqə təslim olmayıb öz fikrində qaldı." Bu cümlədə isə "təslim olmaq" bir təzyiqə, təhdidə, zorakılığa qarşı müqavimətin qırılmasını bildirir.
- Qədərin təslim olmaq: "O, qədərin təslim olub öz həyatını qəbul etdi." Bu cümlədə isə "təslim olmaq" qaçılmaz bir vəziyyətə boyun əymək mənasını verir.
Beləliklə, "təslim" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişir və həm fiziki bir şeyin verilməsini, həm də iradənin, gücün təslim olmasını ifadə edə bilər. Ərəb mənşəli olan bu sözün Azərbaycan dilinə dərin şəkildə inteqrasiya olunması və müxtəlif kontekstlərdə sərbəst istifadə olunması onun dilin zənginliyinə dəlalət edir.