izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Büzüşmək felinin Azərbaycan dilindəki mənası, sadəcə "yığılmaq" və ya "kiçilmək"dən daha geniş və çoxcəhətlidir. Bu söz, bir cismin ölçülərinin azalmasını, formasının dəyişməsini, hətta bir varlığın emosional və ya psixoloji durumunu ifadə edə bilər.

Birinci mənada, büzüşmək fiziki bir prosesi təsvir edir. Məsələn, istilikdən quruyan bir paltar büzüşə bilər, qocalıqdan dərisi qırışan bir insanın dərisi büzüşər, ya da soyuqdan əzələlərimiz büzüşə bilər. Bu halda, büzüşmək, yığılmaq, yığışmaq, bürüşmək, quruyub yığılmaq, solmaq və pəjmürdə olmaq kimi sözlərlə sinonimdir. Büzüşmənin dərəcəsi və səbəbi müxtəlif ola bilər – istilik, soyuq, quruma, sıxılma və ya digər amillər nəticəsində baş verə bilər.

İkinci mənada isə, büzüşmək daha çox metaforik bir məna kəsb edir. Məsələn, "üzü büzüşdü" deyəndə, insanın qorxu, kədər və ya narahatlıqdan üzünün ifadəsini dəyişməsi nəzərdə tutulur. Bu zaman büzüşmə, insanın emosional vəziyyətini, daxili həyacanını göstərən bir əlamət kimi çıxış edir. Bu mənada büzüşmə, üz ifadəsindəki incimə və ya narazılığın ifadəsi ola bilər.

Üçüncü bir mənada büzüşmək, özünü gizlətmək, kiçilmək, diqqət çəkməmək istəyini ifadə edə bilər. Məsələn, utancdan büzüşmək, təqsirdən büzüşmək kimi ifadələr bu mənanı əks etdirir. Bu, insanın daxili dünyasında baş verən bir prosesi təsvir edir.

Beləliklə, "büzüşmək" sözünün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər və sadə bir fiziki prosesi və ya mürəkkəb bir emosional vəziyyəti ifadə edə bilər. Bu da sözün zəngin leksik potensialını göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz