izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cahandar sözü fars mənşəli olub, "dünya sahibi", "aləm hökmdarı", "böyük padşah" mənalarını ehtiva edir. Sözün kökü olan "cahan" (جهان) "dünya, aləm" mənasını verir, "dar" (دار) isə "sahibi, maliki, idarə edən" deməkdir. Beləliklə, cahandar sadəcə "hökmdar" və ya "padşah"dan daha geniş bir məna kəsb edir. O, həm siyasi hakimiyyətə, həm də geniş ərazilərə, sərvətə və gücə malik olan, bütün dünyanı əhatə edən bir hakimiyyətə işarə edir.

Füzuli'nin misalında olduğu kimi, "cahandar" sözü poetik kontekstdə daha da güclənir. Şair bu sözü istifadə edərkən həm hökmdarın möhtəşəmliyini, həm də onun əzəmətini, səltənətinin genişliyini vurğulamaq istəyir. Sözün təntənəli və yüksək səviyyəli tərzi, oxucuya hökmdarın nə qədər güclü və nüfuzlu olduğunu daha aydın şəkildə çatdırır.

Maraqlı bir məqam odur ki, "cahandar" sözü "cahangir" (جهانگیر) sözü ilə sinonim kimi istifadə olunsa da, aralarında incə bir fərq var. "Cahangir" daha çox "dünyanı fəth edən", "dünyanı zəbt edən" mənasını verir. "Cahandar" isə fəthdən daha çox hakimliyə, əzəmətli hökmranlığa diqqət çəkir. Beləliklə, "cahandar" sözü sadəcə bir titul olmaqdan çox, həmin hökmdarın gücünü, nüfuzunu və hakimiyyətinin miqyasını ifadə edən zəngin bir məna daşıyır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz