Cəsur sifəti, qorxmazlıq, igidlik və mətinlik kimi keyfiyyətləri ifadə edir. Bir insanı cəsur adlandırmaq, onun təhlükə qarşısında sarsılmaz iradə göstərdiyini, çətinliklərdən qorxmadığını və özünə inamını qoruduğunu bildirir. Bu, sadəcə fiziki cəsarəti deyil, həm də mənəvi cəsarəti, ədalət uğrunda mübarizə aparmaq, haqsızlığa qarşı çıxmaq kimi mənəvi gücü də əhatə edir.
Cəsur sözünün sinonimləri olan "igid", "qoçaq", "qorxmaz", "ürəkli" və "mətin" sözləri də eyni mənanı ifadə etsə də, hər birinin özünəməxsus incə fərqləri vardır. Məsələn, "igid" sözü daha çox döyüşçülük, "qoçaq" sözü isə qəhrəmanlıq hissi ilə bağlıdır. "Ürəkli" sözü isə qorxunun olmadığı qədər, hədəfə çatmaq üçün şücaətli addımlar atmağı ifadə edir. "Mətin" sözü isə əsasən ruhi cəsarət, sarsılmazlıq və möhkəmlik hisslərini önə çəkir.
Ədəbiyyatda cəsur obrazlar həmişə oxucuların rəğbətini qazanmışdır. Onların təhlükəli vəziyyətlərdə göstərdikləri cəsarət, mübarizə ruhu və ədalətə olan bağlılıq bədii əsərlərin əsas mövzularından birini təşkil edir. S.S.Axundovun əsərlərində olduğu kimi, cəsur qəhrəmanlar həm də zamanın əxlaqi və mənəvi dəyərlərini əks etdirir.
Beləliklə, "cəsur" sözü sadəcə bir lüğət sözü deyil, müxtəlif mədəniyyətlərdə dəyərləndirilən ən vacib insan keyfiyyətlərindən birini ifadə edir. Bu keyfiyyət insanları həyatın çətinliklərini dəf etməyə, məqsədlərinə çatmaq üçün mübarizə aparmağa və ədalətli bir dünya yaratmaq üçün səy göstərməyə təşviq edir.