izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cırlaşmaq felinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası, nəslin, cinsin pozulması, keyfiyyətin pisləşməsi, tükənmək və ya məhv olmaq istiqamətindəki dəyişiklik deməkdir. Bu, sadəcə "pisləşmək"dən daha dərin və spesifik bir məna daşıyır. Bitkilər üçün istifadə olunduqda, meyvə verməmə, quruma, xəstəliyə tutulma və nəticədə məhsuldarlığını itirmə kimi halları ifadə edir. İnsanlar üçün istifadə edildiyi zaman isə nəslin tükənməsi, irsiyyətin pozulması, ya da genetik bir problem nəticəsində fərdlərin səhhət vəziyyətinin pisləşməsi mənasında işlənir.

Misal olaraq verilən "Ağaclar cırlaşdı, meyvə vermədi" cümləsində, ağacların meyvə verməməsinin arxasında xəstəlik, quru hava şəraiti, torpaq çatışmazlığı və ya digər ətraf mühit amilləri nəticəsində baş verən bir pozulma, tükənmə və ya keyfiyyət itkisi durur. Sadəcə meyvə verməmə deyil, ağacların ümumi vəziyyətinin pisləşdiyi, özünün təbii funksiyalarını icra edə bilməməsi nəzərdə tutulur.

Maraqlı bir tərəfi də, cırlaşmaq felinin metaforik istifadəsinin mümkünlüyüdür. Məsələn, bir sistemin, bir qurumun və ya hətta bir ailənin daxili quruluşunun pozulması, effektivliyinin azalması və dağılmağa doğru getməsi də cırlaşmaq feli ilə ifadə oluna bilər. Bu mənada, "şirkət son illərdə ciddi cırlaşmışdır" kimi bir cümlədə, şirkətin daxili problemlər, idarəetmədəki səhvlər və ya rəqabət nəticəsində effektivliyini itirməsini, fəaliyyətinin pozulmasını bildirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz