Cövüzqıran – qoz, fındıq və ya digər sərt qabıqlı quru meyvələri sındırmaq üçün istifadə olunan bir alətdir. Sadəcə "qoz sındıran" ifadəsindən fərqli olaraq, "cövüzqıran" termini daha çox xüsusi bir aləti, adətən dəmir və ya digər möhkəm materiallardan hazırlanmış, çənəbənzər mexanizmi olan bir vasitəni ifadə edir.
Tarix boyu müxtəlif materiallardan və dizaynlardan ibarət cövüzqıranlar mövcud olub. Ənənəvi cövüzqıranlar əsasən sadə mexaniki quruluşa malik olarkən, müasir dövrdə daha mürəkkəb, ergonomik dizayna malik və bəzən hətta elektrikli cövüzqıranlar da istehsal olunur. Bu alətin sadəliyinə baxmayaraq, qoz və digər meyvələri asanlıqla sındırmaq və onlardan tam istifadə etmək imkanı verir. Həmçinin, bəzi cövüzqıranlar yalnız qoz deyil, fındıq, qoz-fındıq, badam kimi müxtəlif quru meyvələri sındırmaq üçün də uyğunlaşdırılmışdır.
Cövüzqıranın mədəni əhəmiyyəti də vardır. Ənənəvi kənd təsərrüfatı mədəniyyətlərində qoz və fındıq kimi quru meyvələr əhəmiyyətli qida mənbəyi olduğundan, cövüzqıran da məişətdə geniş yayılmış bir alət olaraq nəzərə çarpır. Hətta bəzi mədəniyyətlərdə cövüzqıran xüsusi bir forma və ya bəzək elementləri ilə bəzədilərək, hədiyyə və ya sənət əsəri kimi də qiymətləndirilə bilər.
Beləliklə, "cövüzqıran" sadəcə bir alət deyil, qida mədəniyyətimizin, tariximizin və əmək alətlərimizin ayrılmaz bir hissəsidir.