Culfa: Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında yer alan "culfa" sözü, köhnə mənbələrə əsasən, əl ilə, əsasən əl hanasında pambıq parçaları toxuyan, bu sahənin ustalıqla məşğul olan sənətkarı bildirir. Sadəcə "toxucu" sözündən daha dəqiq və spesifikdir, çünki əl ilə toxuma texnikası və pambıq parçalarının istehsalı ilə bağlı ixtisası vurğulayır. "Toxucu" daha geniş bir termin olaraq müxtəlif materiallar və üsullar ilə toxunmağı əhatə edərkən, "culfa" daha dar, lakin daha spesifik bir peşəni ifadə edir. Bu peşəkarlıq, əl işçiliyi və sənətkarlıq bacarıqlarını tələb edirdi.
Maraqlı bir məqam isə "Culfa kəfənsiz ölər" atalar sözünün varlığıdır. Bu deyim, görünür, culfaların işinin zəhmətlilik və riskləri ilə bağlıdır. Çox güman ki, uzun saatlar ərzində əl ilə toxuma, göz yorğunluğu və digər fiziki problemlər səbəbindən culfaların həyatlarının qısa və ya çətin olduğu barədə bir qənaət formalaşmışdır. Atalar sözünün məcazi mənası, ağır əməyin insan həyatına təsirini vurğulayır.
Nümunə olaraq verilən "Atam əllaf, babam dülgər idi; Qardaşım culfa, əmim kargər" misalı, "culfa" peşəsinin o zamanlar mövcud olan digər sənətkarlıq peşələri arasında yer aldığını və ailədə nəsildən-nəslə ötürülən bir sənət olduğunu göstərir. Bu, həm də o dövrün sosial həyatının, ailə strukturlarının və peşə təsnifatının daha yaxşı anlaşılmasına kömək edir.
Beləliklə, "culfa" sözü sadəcə bir toxucu deyil, özünəməxsus texniki və sosial konteksti olan, zəngin tarixi olan və mədəniyyətimizin bir parçasını təşkil edən bir peşənin adıdır. Bu sözün təkcə lüğətdəki mənasından kənara çıxıb, tarixi və sosial kontekstini araşdırmaq onun əsl dəyərini daha yaxşı anlamağa imkan verir.