Cümə: "Cümə" sözü ərəb mənşəli olub, "cümə" (جمع) sözündən törəmişdir və "toplaşmaq", "yığışmaq" mənalarını verir. İslam dinində həftənin son günü olaraq qəbul edilən Cümə günü, müsəlmanların camaat namazı üçün məsciddə toplaşdıqları müqəddəs gündür. Bu toplaşma, birlik və həmrəyliyin simvoludur.
Tarixi kontekstdə baxdıqda, Cümə günü İslam dininin yayılması ilə əlaqədar olaraq əhəmiyyət qazanmışdır. Peyğəmbər Məhəmməd (s.ə.s) dövründən başlayaraq, müsəlmanlar həftənin son gününü ibadətə, bir-birləri ilə ünsiyyətə və dini mərasimlərə həsr etmişlər. Bu gün, yalnız namazla deyil, həm də dini təlimlərin öyrənilməsi, xeyriyyə işləri ilə məşğul olmaq və ictimai həyatın müxtəlif sahələrində fəal iştirak etmək üçün də əlverişli bir zamandır.
Cümə gününün əhəmiyyəti yalnız dini kontekstlə məhdudlaşmır. Bir çox ölkədə, xüsusilə müsəlman ölkələrində Cümə günü həftənin əsas istirahət günü hesab olunur və ictimai həyatda mühüm rol oynayır. Bazarlar daha çox fəaliyyət göstərir, ailələr bir araya gəlir və müxtəlif mədəni tədbirlər keçirilir. Beləliklə, Cümə günü İslam mədəniyyətinin ayrılmaz bir hissəsi kimi, dini, sosial və mədəni həyatı bir-birinə bağlayan bir gün kimi özünü göstərir.
Qısacası, "Cümə" sözü sadəcə bir həftə günü deyil, eyni zamanda birlik, ibadət, həmrəylik və mədəniyyətin təzahürüdür. Onun mənasını tam anlamaq üçün həm dini, həm də sosial aspektlərini nəzərə almaq vacibdir.