izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Cüssə (ər. جسّة - cussa) sözü Azərbaycan dilində əsasən iki əsas mənada işlənir: Birincisi, insan və ya heyvanın bədən quruluşu, fiziki quruluş, boy-buxun deməkdir. Bu mənada, cüssə sadəcə boyu və çəkisini deyil, ümumi fiziki görünüşü, qamətini, əzələ kütləsini, bədənin proporsiyalarını da əhatə edir. Məlumat verildiyi kimi iri cüssəli birisi həm hündür, həm də çox güclü ola bilər, incə cüssəli biri isə boyu orta olsa da, zərif və nazik quruluşa sahib ola bilər.

İkincisi isə, daha geniş mənada, gövdə, bədən mənasında da işlənə bilər. Bu istifadə daha çox poetik və ya köhnəlmiş üslublarda rast gəlinir və bədənin ümumi forması, bütünlüklə bədəni ifadə etmək üçün işlədilir. Misal üçün, "qəhrəmanın cüssəsi yaralarla dolu idi" deyimi bədənin ümumi vəziyyətini ifadə edir. Bu mənada, cüssə sözü "bədən" sözünün daha təmkinli, daha ədəbi bir əvəzi kimi qəbul edilə bilər.

Sözün etimologiyası ərəb dilindən gəlir və əslində "bədən, gövdə" mənasını verir. Azərbaycan dilinə ərəb dilindən keçmişdir və ədəbiyyatda, xüsusən də klassik əsərlərdə tez-tez rast gəlinir. Sözün istifadəsi, kontekstdən asılı olaraq, həm fiziki quruluşu, həm də ümumi bədəni ifadə edə bilər. Məsələn, verilən nümunədə ("Sədr [Qərənfilin] ardınca baxaraq, cüssəsinə uymayan nazik və mehriban bir ifadə ilə … səsləndi") cüssə, Qərənfilin ümumi fiziki görünüşü ilə uyğun gəlməyən ifadəsini təsvir etmək üçün işlənir. Bu, sözün məna çalarlarının nə qədər zəngin olduğunu göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz