Çalışqanlıq, bir insanın işə, vəzifəyə, öhdəliyə həvəslə, səylə və davamlı olaraq yanaşmasını, səbri və əzmkarlığı ilə təsvir edən bir keyfiyyətdir. Sadəcə olaraq "çox işləmək" deyil, həm də bu işə qarşı olan daxili həvəs və məsuliyyət hissidir. Çalışqanlıq, əzmkarlıq, səy göstərmə və əlindən gələni etmə kimi xüsusiyyətləri özündə birləşdirir.
Bu keyfiyyət insanın həyatının müxtəlif sahələrində, iş həyatından tutmuş şəxsi həyatına qədər özünü göstərir. Çalışqan insan öz hədəflərinə çatmaq üçün çətinliklərdən qorxmur, əksinə, onları bacarıq və səbirliliklə aradan qaldırmağa çalışır. Zəhmətsevərlik və canyandırma çalışqanlığın ən bariz təzahürləridir. Çalışqan insan sadəcə işləmir, həm də işini keyfiyyətlə yerinə yetirməyə çalışır, nəticəyə yönəlir.
Çalışqanlıq, əlbəttə ki, sadəcə bir xarakter xüsusiyyəti deyil, həm də özünü inkişaf etdirmə və bacarıqların artırılması üçün mühüm bir vasitədir. Çalışqan insan yeni biliklərə yiyələnir, özünü təkmilləşdirir və daha mürəkkəb tapşırıqların öhdəsindən gəlməyi bacarır. Bu keyfiyyət həm şəxsi, həm də peşəkar nailiyyətlərin əsasını təşkil edir.
Sözün "misli yoxdur, təkdir" kimi ifadələrlə təsviri isə çalışqanlığın əvəzsizliyini və fərqliliyini vurğulayır. Belə insanlar nadir hallarda rast gəlinir və onların səyləri hər zaman yüksək qiymətləndirilir. Çalışqanlıq şəxsiyyətin gücünü, əzmini və həyatda uğur qazanmaq istəyini əks etdirir.