izahlı lüğət 2 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çapış sözü, Azərbaycan dilində əsasən atların sürətli və qüvvətli hərəkətlərini, yəni qaçışını ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "çapmaq işi, çapma (at haqqında)" kimi qısa izahı olsa da, gerçəklikdə daha zəngin bir mənaya malikdir. Çapış, sadəcə atın qaçması deyil, atın bütün gücü ilə, həvəslə, sürətlə və qətiyyətlə irəliləməsidir. Bu, bir növ atın enerjisinin, dinamizminin və gücünün təcəssümüdür. Hətta bəzən təsvir olunan hadisəyə görə qəzəbli, hiddətlənmiş bir qaçış kimi də başa düşülə bilər.

Verilmiş nümunədəki cümlədə ("Tərlan qızğın bir çapışla irəli atılır, qabağına nə gəlirsə vurub keçirdi") "çapış" sözü, Tərlanın sürətli, qüvvətli və maneələri aşaraq irəliləməsini və hərəkətinin qətiyyətini, hətta bir qədər də təcavüzkarlığını vurğulayır. Atın çapışı kimi, Tərlanın hərəkəti də qızğın, sürətli və dayanmadan davam edən bir hərəkətdir. Yəni, sözün mənası yalnız atlarla məhdudlaşmır, ümumiyyətlə sürətli, enerjili və güclü bir hərəkəti təsvir etmək üçün də istifadə oluna bilər.

Maraqlı bir məqam da odur ki, "çapış" sözü, at yarışlarında, hərbi əməliyyatlarda və ya digər sürət və güc tələb edən hadisələrdə işlənən bir termin kimi də başa düşülə bilər. Məsələn, "at çapışı" deyəndə, atların yarışını anlayırıq. Beləliklə, söz həm konkret bir hərəkəti, həm də o hərəkətin keçdiyi konteksti əks etdirə bilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz