Çataqlanmaq sözü, Azərbaycan dilinin izahlı lüğətlərində əsasən "çarpazlaşmaq" mənasında izah olunsa da, daha geniş və dəqiq bir şəkildə izah etmək mümkündür. Sözün əsas mənası iki və ya daha çox şeyin bir-birinə çarpaz şəkildə yapışması, üst-üstə düşməsi və ya qarışmasıdır. Bu çarpazlaşma həm fiziki, həm də məcazi mənada baş verə bilər.
Fiziki mənada, çataqlanmaq əşyaların, cisimlərin və ya bədən hissələrinin bir-birinə çarpaz şəkildə yapışmasını, qarışmasını ifadə edir. Misal üçün, iplərin çataqlanması, ağac budaqlarının çataqlanması və ya Mir Cəlalın misalında olduğu kimi, ananın əllərinin uşağın kürəklərində çataqlanması. Bu halda, əllər kürəklərlə bir-birinə sıx yapışmış, sanki çarpaz şəkildə yerləşmişdir.
Məcazi mənada isə, çataqlanmaq iki və ya daha çox hadisənin, prosesin və ya fikrin bir-birinə qarışması, üst-üstə düşməsi və ya qarşıdurması mənasını verir. Məlumatların çataqlanması, maraqların çataqlanması kimi ifadələr məhz bu məcazi mənanı ifadə edir. Bu mənada, "çataqlanmaq" sözü, "qarışmaq", "qarşıdurmaq", "dolaşmaq" kimi sözlərlə sinonim kimi istifadə oluna bilər, lakin "çataqlanmaq" sözünün ifadə etdiyi çarpazlaşma daha güclü və vizual bir təəssürat yaradır.
Mir Cəlalın misalında ("Ananın əlləri Nərimanın çiynində yox, kürəklərində çataqlanmışdı") sözün həm fiziki, həm də emosional bir yükü var. Ananın əllərinin uşağın kürəklərində çataqlanması, yalnız fiziki bir təsvir deyil, həm də ananın uşağa olan qayğısını, onunla olan sıx əlaqəsini ifadə edir. Bu mənada, "çataqlanmaq" sözü, sadəcə "çarpazlaşmaq"dan daha çox, sıxlıq, bağlılıq və qayğını ifadə edir.