çəkinə-çəkinə

izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çəkinə-çəkinə: Zərf. Bu söz, hərəkətin ehtiyatlı, qorxaq və ya tərəddüdlü şəkildə həyata keçirildiyini ifadə edir. Sadəcə "ehtiyatla" və ya "qorxa-qorxa" mənalarından daha çox, daxili bir tərəddüdü, hərəkətin mümkün nəticələrinə olan narahatlığı və ya hətta qorxunu da əks etdirir. "Çəkinə-çəkinə" sözünün ifadə etdiyi ehtiyat, sadəcə fiziki bir ehtiyat deyil, həm də sosial, psixoloji və ya mənəvi bir ehtiyatı əhatə edə bilər. Misal üçün, bir insan özündən yüksək vəzifəli bir şəxslə danışarkən, onu incitməkdən və ya rədd cavabı almaqdan qorxduğundan "çəkinə-çəkinə" danışa bilər.

Sözün tərkibindəki "çəkinə" felinin kökü "çəkmək" felindən törəyir və burada "geri çəkilmə", "tərəddüd etmə" mənalarını ifadə edir. "Çəkinə-çəkinə" sözü, bu mənanı təkrarlamaqla, hərəkətin tərəddüd və ehtiyatla həyata keçirildiyini vurğulayır. Bu, sözün intensivliyini artırır və daha aydın bir mənzərə yaradır. Hətta bir növ hərəkətin sərtliyi və ya qətiyyətsizliyi ilə bağlı əlavə bir məlumat verir. Məsələn, "çəkinə-çəkinə addım atmaq" deyəndə, sadəcə ehtiyatla addım atmaq deyil, həm də qorxu və tərəddüd hisslərinin olduğunu da ifadə edirik.

Dilçilik baxımından, "çəkinə-çəkinə" sözü zərfin təkrarlanan formasından yaradılmış bir ifadədir və bu təkrarlama, həm mənanın gücləndirilməsi, həm də daha obrazlı bir ifadə forması yaratmaq üçün istifadə olunur. Bu cür təkrarlanan zərflər Azərbaycan dilində ifadənin emosional yüklənməsini və əyaniliyini artırmaq üçün tez-tez istifadə olunur. Beləliklə, "çəkinə-çəkinə" sözü, sadə bir zərfdən daha çox, şəxsiyyətin daxili vəziyyətinin və hərəkətin motivlərinin daha geniş bir təsvirini verir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz