izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çənləşmək (f.): Bu söz, əsasən Azərbaycanın şimal-qərb bölgələrində işlənən bir termindir və ətraf mühitin görünürlüyünü məhdudlaşdıran hava hadisələrini təsvir edir. Sadəcə "duman basmaq" və ya "sis basmaq" kimi tərcümə edilməkdən daha geniş bir mənaya malikdir. Çünki "çənləşmək" yalnız duman və sisin intensivliyini deyil, həm də onun yaratdığı qaranlıq və boğucu atmosferi əks etdirir. Sözün kökünə bağlı olaraq, "çən" sözünün qaranlıq, qatı bir kütlə mənasını nəzərə alsaq, "çənləşmək" hava kütləsinin qatılaşaraq ətrafı sanki qara bir çən kimi bürüməsini təsvir edir.

Daha dəqiq desək, çənləşmək, havada asılı vəziyyətdə olan su buxarının, toz hissəciklərinin və ya digər aerozol maddələrin yüksək konsentrasiyaya çatması nəticəsində əmələ gələn az görünürlük şəraitini ifadə edir. Bu, sadəcə yüngül bir duman və ya sis deyil, daha sıx, qatı və hərəkəti çətinləşdirən bir hava hadisəsidir. "Gecə-gündüz tənləşir" ifadəsi bu mənanı daha yaxşı göstərir: çənləşmə gün ərzində də, gecə də davam edən, davamlı və intensiv bir hadisədir.

Misal olaraq, "Hava hərdən çənləşir" deyərkən, sözügedən ərazidə müntəzəm olaraq belə bir sıx, qatı duman və ya sis hadisəsi ilə rastlaşmanın ehtimalının olduğunu ifadə edirik. Beləliklə, "çənləşmək" sözü sadəcə meteoroloji bir hadisəni deyil, həm də onun insan həyatına təsirini, yaratdığı narahatlığı və ətraf mühitə qoyduğu izləri də nəzərə alan daha rəngarəng bir təsviri dilə sahibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz