izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çəpkən: Qadınların geyindiyi, qolları geniş, qıraqları bəzəkli (baftalı, tikməli və s.) və adətən astarlı bir növ uzun köynək və ya geyimdir. Klassik çəpkənin əsas xüsusiyyətləri, qollarının geniş və çiyinlərdən sallanması, qıraqlarının isə zərif bəzəklərlə, məsələn, baft, tikmə və ya naxışlarla bəzədilməsidir. Astarlı olması isə onu daha rahat və isti edirdi.

Çəpkən sadəcə bir geyim parçası deyildi, həm də qadının zərifliyini, zənginliyini və sosial statusunu əks etdirən bir simvoldur. Çəpkənin materialı, bəzəklərinin zənginliyi və tikişinin keyfiyyəti geyən qadının var-dövlətinə və sosial mövqeyinə işarə edirdi. Müxtəlif bölgələrdə, hətta fərqli sosial təbəqələrdə çəpkənin dizaynı və bəzəyi dəyişirdi, bu da onların müxtəlifliyini və mədəniyyətə inteqrasiyasını göstərir.

Məsələn, zərif ipəkdən tikilmiş, incə işlənmiş tikmələrlə bəzədilmiş bir çəpkən varlı bir qadının geyimi ola bilərdi, halbuki daha sadə bir parça və daha az bəzəkli çəpkən orta təbəqənin nümayəndələrinin geyimidir. Çəpkən, milli geyimlərimizin ayrılmaz bir parçası olaraq, Azərbaycan qadınlarının zərifliyinin və gözəlliyinin əbədi simvolu kimi qalmaqdadır. Ədəbiyyatda, xüsusilə də klassik əsərlərdə çəpkən təsvirləri tez-tez rast gəlinir və onlar həm də əsərin müəllifinin qəhrəman obrazının sosial vəziyyətinə işarə edir.

Sözün təsvir edilən nümunəsindəki "süzülüb sallanan kəlağayı [Kiçikbəyimin] incə vücudunun bir tərəfini tutmuş, çəhrayı çəpkən" ifadəsi çəpkənin gözəlliyini, yüngüllüyünü və qadının incəliyini vurğulayan poetik bir təsvirdir. Bu, çəpkənin yalnız bir geyim deyil, həm də bədii ifadə vasitəsi kimi istifadə edilə biləcəyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz