izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çıxış (is.) bir yerə, vəziyyətə, hərəkətə və ya prosesə dair "çıxmaq" hərəkətinin, prosesin və ya nəticənin ümumi adıdır. Sadəcə "çıxmaq" fiilinin məcburi, məchul və ya isim halındakı ifadəsidir. Ancaq bu sadəlik arxasında bir çox məna çalarları və kontekstə görə dəyişən tətbiq sahələri gizlənir.

Məsələn, verilən misalda "Vasya tez-tez bayıra çıxıb, yenə qayıdırdı" cümləsində "çıxış" bayıra getmə hərəkətini ifadə edir. Bu, sadə, fiziki bir çıxışdır. Ancaq "Susanna bu çıxışın papiros çəkmək üçün olduğunu duyub dedi…" cümləsində "çıxış" artıq fərqli bir mənaya malikdir. Burada "çıxış" Vasyanın bayıra getməsinin səbəbi, niyyəti və ya məqsədini ifadə edir. Bu, hərəkətin altında yatan motivə işarə edir. Beləliklə, "çıxış" sözü həm bir hərəkəti, həm də həmin hərəkətin məqsədini, səbəbini ifadə edə bilir.

Daha geniş mənada, "çıxış" bir yerin, ərazinin giriş və ya çıxış nöqtəsini, məsələn, bina çıxışı, tunel çıxışı, yol çıxışını bildirə bilər. Eyni zamanda, "çıxış" ictimai nitq, təqdimat, konfrans kimi mərasimlərdəki çıxışçının nitqini, sözünü də ifadə edir. Mahnının, əsərin bir hissəsini də "çıxış" adlandırmaq olar. Bütün bunlarda ortaq cəhət "çıxmaq", "səslənmək", "ortaya çıxmaq" kimi bir prosesin olmasıdır. "Çıxış" sözünün çoxşaxəli olması onun kontekstdən asılı olaraq dəyişən mənalarını göstərir.

Beləliklə, "çıxış" sözü sadə görünüşünə baxmayaraq, həm fiziki, həm də məcazi mənalarda geniş tətbiq sahəsinə malik olan, zəngin bir leksik vahiddir. Onun mənası hər zaman müəyyən bir kontekstə bağlı olaraq dəqiqləşdirilir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz