Çirkinləşmə: "Çirkinləşmək" fellərinin törəmə isimidir. Əsas mənası, bir şeyin və ya hadisənin gözəllik və ya cəlbediciliyini itirməsi, daha pis, daha xoşagəlməz bir görünüş və ya vəziyyətə düşməsidir. Bu, təkcə fiziki görünüşə aid deyil, həm də mənəvi, etik və ya estetik keyfiyyətlərə də aid ola bilər.
Məsələn, bir ərazinin çirkinləşməsi onun tullantılarla çirklənməsi, yaşıllıqların məhv edilməsi, binaların dağılması nəticəsində baş verə bilər. Bu, fiziki çirkinləşmədir. Lakin, bir insanın əxlaqi prinsiplərini itirərək çirkinləşməsi də mümkündür; bu zaman çirkinləşmə mənəvi tərəfdən baş verir. Bir əsərin, bir musiqi parçasının, bir rəsmin zövqsüz, səliqəsiz olması da onun estetik çirkinləşməsi kimi qəbul edilə bilər.
Çirkinləşmə prosesi tez-tez tədricən baş verir və ya qəfil bir hadisə nəticəsində yaranır. Onun səbəbləri müxtəlifdir: təbii fəlakətlər, insan fəaliyyəti, zamanın təsiri və s. Çirkinləşmənin nəticələri də fərqlidir: ətraf mühitin pozulması, estetik zövqün azalması, mənəvi dəyərlərin itirilməsi və s. Buna görə də, çirkinləşmənin qarşısının alınması üçün müxtəlif tədbirlərin görülməsi vacibdir.
Maraqlı bir məqam odur ki, "çirkinləşmə" anlayışı subyektiv ola bilər. Bir insan üçün çirkin olan bir şey, başqa bir insan üçün cəlbedici görünə bilər. Məsələn, köhnə, yarım dağılmış bir bina bəziləri üçün çirkin olsa da, başqaları üçün tarixi əhəmiyyət kəsb edən və özünəməxsus bir cazibəyə malik bir abidə ola bilər. Buna görə də, "çirkinləşmə" anlayışını həmişə kontekst daxilində dəyərləndirmək lazımdır.