Çirkinlik: İnsanı, əşyanı və ya hadisəni estetik baxımdan xoşagəlməz, iyrənc və ya qəbuledilməz edən xüsusiyyətlərin ümumi adıdır. Bu, sadəcə fiziki görünüşlə məhdudlaşmayan, daha geniş bir anlayışı əhatə edir. Çirkinlik, gözəllik anlayışının əksidir və müəyyən bir mədəniyyətə, dövrə və ya fərdi zövqə görə dəyişə bilər. Mütləq çirkinlik anlayışı yoxdur, çünki bir şeyin çirkin görünməsi tamamilə subyektiv ola bilər.
Çirkinlik sözü, əsasən "kifirlik" və ya "eybəcərlik" kimi ifadələrlə sinonim olaraq işlənir. Bunlar daha çox fiziki görünüşə aid olsa da, çirkinlik anlayışı daha geniş mənada, etik, əxlaqi və ya sosial cəhətdən də xoşagəlməz halları əhatə edə bilər. Məsələn, bir hərəkətin çirkinliyi, onun əxlaqa zidd olmasından, qeyri-insani olmasından və ya digər insanlara zərər verə biləcəyindən irəli gələ bilər.
Ədəbiyyatda çirkinlik, xarakterlərin daxili və xarici münaqişələrini, həmçinin sosial və əxlaqi problemləri göstərmək üçün tez-tez istifadə olunan bir vasitədir. Misal üçün, verilən şeir parçasında "çirkinliyim" deyimi, şairin özünü sevgilisinin gözündə qəbuledilməz, layiqsizlik hiss etdiyini ifadə edir. Bu, həm fiziki, həm də emosional bir çirkinlik ola bilər; özünü qəbul etməmə, özünə inamın olmaması və ya özünü başqasına çatdıra bilməmədən irəli gələn bir çirkinlik hissidir.
Beləliklə, çirkinlik sadəcə bir estetik qüsur deyil, daha çox mürəkkəb bir anlayışdır. O, həm fiziki görünüşü, həm də davranışı, həm də sosial və əxlaqi dəyərləri əhatə edə bilər və hər zaman subyektiv bir qiymətləndirməyə bağlıdır.