izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çoxərlilik, bir neçə kişinin eyni qadınla rəsmi nikah münasibətində olması anlamına gələn bir nikah formasıdır. Tarix boyu müxtəlif mədəniyyətlərdə, əsasən bəzi tayfalar arasında müşahidə edilmişdir. Lüğətlərdə ən çox "poliandriya" termini ilə ifadə olunsa da, "çoxərlilik" daha aydın və ümumi bir anlayışdır, çünki "poligini" (bir neçə həyat yoldaşı) və "andriya" (ər) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir.

Bu nikah forması, əsasən, qadın əhalisinin az olduğu və ya kişilərin digər səbəblərdən (məsələn, müharibələr, xəstəliklər) azalması nəticəsində yaranmışdır. Belə bir vəziyyətdə qadınlar bir neçə kişi ilə nikah bağlayaraq ailə qurmuş, övlad böyütmüşlər. Bu, həm də torpaq mülkiyyəti və ya mirasın bölüşdürülməsində müəyyən sosial və iqtisadi üstünlüklər təmin edə bilərdi. Məsələn, bir neçə kişinin eyni qadınla evlənməsi, torpağın birləşdirilməsinə və beləliklə də ailənin daha yaxşı iqtisadi vəziyyətdə olmasına imkan yarada bilərdi.

Çoxərliliyin müxtəlif növləri mövcuddur. Məsələn, bütün ərlərin qadınla eyni hüquqlara malik olduğu və ya ərlərin iyerarxik bir qaydada sıralandığı formaları var. Hər bir konkret vəziyyətdə, sosial normaslar və adətlər çoxərliliyin necə tətbiq olunacağını müəyyən edirdi. Bu cür nikah forması, müasir dünyada nadir hallarda rast gəlinir və çox vaxt qədim tayfaların tarixində öyrənilən bir sosial fenomen olaraq qalır. Onun öyrənilməsi, müxtəlif mədəniyyətlərin sosial strukturlarını və nikah institutuna yanaşmalarını daha yaxşı anlamağımıza kömək edir.

Qeyd etmək vacibdir ki, çoxərlilik, müasir cəmiyyətlərdə geniş yayılmış monogamiya (təkərlilik) ilə kəskin ziddiyyət təşkil edir və çox zaman müxtəlif etik və hüquqi mübahisələrə səbəb olur. Ancaq onun tarixi və sosioloji əhəmiyyətini inkar etmək olmaz. Bu fenomen, insan cəmiyyətinin mürəkkəbliyini və müxtəlif şərtlərə uyğunlaşma qabiliyyətini nümayiş etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz