izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çoxlaşma sözü "çoxlaşmaq" fellərinin fəal sifətidir və əsasən bir şeyin və ya hadisənin sayının, miqdarının artması, genişlənməsi mənasını verir. Sadəcə bir şeyin çoxalması deyil, bu artma və genişlənmə prosesini də özündə əks etdirir. Bu proses təbii olaraq baş verə bilər, məsələn, bitkilərin çoxalması, bakteriyaların çoxalması, əhalinin çoxalması kimi. Eyni zamanda, süni olaraq, insan əməyi nəticəsində də baş verə bilər; məsələn, heyvanların süni mayalanma yolu ilə çoxalması, klonlama vasitəsilə çoxalma, müəssisələrin çoxalması, informasiyanın çoxalması və s.

Çoxalmanın müxtəlif növləri mövcuddur. Biologiyada cinsi və qeyri-cinsi çoxalma kimi növlərə rast gəlirik. İqtisadiyyatda isə bazarın genişlənməsi, istehsalın çoxalması, kapitalın çoxalması kimi anlayışlarla qarşılaşırıq. Hətta sosial sahədə də bu anlayış mədəniyyətin yayılması, fikirlərin çoxalması kimi mənalarda işlənir.

"Çoxlaşma" sözü həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət artımını əks etdirə bilər. Məsələn, bir növün sayının artması sadəcə kəmiyyət çoxalmasıdır, ancaq əgər bu artımla yanaşı həmin növün genetik müxtəlifliyi də artırsa, onda bu həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət çoxalması deməkdir. Beləliklə, "çoxlaşma"nın mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər və daha geniş bir spektr əhatə edir.

Maraqlı bir nüans da odur ki, "çoxlaşma" bəzən istənilməyən halları da ifadə edə bilər. Məsələn, zərərli bakteriyaların çoxalması, xərçəng hüceyrələrinin çoxalması kimi hallar da bu sözlə ifadə oluna bilər. Bu da "çoxlaşma"nın neytral bir termin olmasına baxmayaraq, kontekstdən asılı olaraq müsbət və ya mənfi bir məna daşıya biləcəyini göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz