izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Çolaq sözü Azərbaycan dilində əsasən bir və ya hər iki ayağının qısalığı və ya şikəstliyi səbəbindən qeyri-normal gedişə malik olan şəxs üçün işlənir. Lüğətlərdə "axsaq" və "topal" sinonimləri ilə izah olunsa da, "çolaq" daha çox qısa və ya qeyri-funksional ayaq üzvündən irəli gələn fiziki qüsuru ifadə edir. Bu qüsur doğuşdan ola bilər və ya sonradan qazanılmış travma və ya xəstəlik nəticəsində meydana çıxa bilər.

Maraqlıdır ki, bəzi dialektlərdə və ya köhnə mətnlərdə "çolaq" sözü əlinin və ya qolunun şikəst olması halında da istifadə oluna bilər. Bu, əzalarının tam funksiyasını itirən şəxsləri ümumiləşdirmək üçün daha geniş mənada işlənməsinə işarə edir. Lakin müasir Azərbaycan dilində bu məna nadir hallarda rast gəlinir və əsasən ayaqdakı qüsur üçün işlənir.

Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, türk dillərindəki "çolmaq" (sürünmək, sürüşmək) felindən törəmə olduğu ehtimal edilir. Bu, çolaq insanların hərəkət etmə üsuluna işarə edir. "Çolaq" sözü sadəcə bir fiziki qüsuru deyil, həm də həmin qüsurla bağlı olan hərəkət tərzinin təsvirini özündə ehtiva edir.

Nəhayət, "çolaq" sözü məcazi mənada da işlədilə bilir. Məsələn, "çolaq plan", "çolaq məlumat" ifadələrində tamamlanmamış, natamam və ya qeyri-kafi olan şeyləri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Bu isə sözün geniş leksik potensialını göstərir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz