Çökəlmə sözü "çökəlmək" felindən törəmiş bir isimdir. Sadəcə "çökəlmək" fiilinin mənasını isim halına gətirməklə izah etmək yetərli deyil. Çünki "çökəlmə" termini daha geniş kontekstdə, müxtəlif sahələrdə və fərqli mənalarda istifadə oluna bilər.
Ən geniş mənası ilə çökəlmə, bir şeyin aşağıya doğru hərəkət etməsi, enməsi, batması və ya yığılması deməkdir. Bu hərəkət tədricən və ya ani ola bilər. Məsələn, bir binanın çökməsi, torpağın çökməsi, bir əşyanın ağırlıq qüvvəsinin təsiri ilə aşağıya doğru çökməsi kimi.
Ancaq çökəlmənin mənası yalnız fiziki hadisələrlə məhdudlaşmır. Mətndə, iqtisadiyyatda, psixologiyada və hətta mədəniyyətdə də müəyyən bir "çökmə"dən danışıla bilər. Məsələn, iqtisadi çökəlmə, əhval-ruhiyyənin çökməsi, bir imperiyanın çökməsi kimi ifadələr də çökəlmə terminini ehtiva edir. Bu hallarda çökəlmə, bir sistemin, quruluşun və ya vəziyyətin geriləməsi, dağılması, zəifləməsi mənasını verir.
Beləliklə, çökəlmənin mənasını anlamaq üçün kontekstin nəzərə alınması vacibdir. Sadə bir fiziki hadisədən tutmuş, mürəkkəb sosial və ya iqtisadi proseslərə qədər geniş bir spektrdə istifadə oluna bilən çoxşaxəli bir termindir.
Maraqlı bir məqam kimi, çökəlmə həm də coğrafiyada əhəmiyyətli bir termindir. Geoloji çökmələr, torpaqların yuyulması, tektonik plataların hərəkətləri nəticəsində baş verən yer səthinin dəyişmələri kimi hadisələri izah etmək üçün istifadə olunur. Bu da sözün dərin mənasını və müxtəlif sahələrdə tətbiqini göstərir.