Çuğulçu sözü Azərbaycan dilində əsasən "cuğul toplamaqla məşğul olan şəxs" mənasında işlənir. Lakin bu sadə tərif, sözün arxasında gizlənən daha zəngin mənaları tam əks etdirmir. Çuğulçuluq, sadəcə bir peşə deyil, əcdadlarımızdan miras qalmış bir həyat tərzi, təbiətlə sıx bağlılığın və əməyin gözəl bir nümunəsidir.
Çuğul, təbiətin bəxşişi olan kiçik, lakin dadlı və qidalı bir meyvədir. Çuğulçular, bu meyvələrin yetişmə mövsümündə, dağların ətəklərində, meşələrdə və ya çöllərdə saatlarla sərf edərək, əl əməyi ilə çuğulları yığırlar. Bu iş, sadəcə fiziki güc tələb etmir, həm də təbiəti, bitkiləri tanımağı, çuğul bitkisinin xüsusiyyətlərini bilməyi tələb edir. Təcrübəli bir çuğulçu, hansı bitkinin daha çox məhsul verdiyini, hansının çuğullarının daha şirni olduğunu uzaqdan da seçə bilir.
Çuğulçuluq, eyni zamanda, sosial əlaqələrin möhkəmlənməsinə də xidmət edir. Çuğul yığmaq zamanı insanlar bir araya gəlir, bir-birlərinə kömək edir, qarşılıqlı əməkdaşlıq içərisində olurlar. Bu iş zamanı nağıllar danışılır, mahnılar oxunur, əyləncəli anlar yaşanır. Beləliklə, çuğulçuluq, sadəcə iqtisadi fəaliyyət deyil, həm də sosial bir hadisədir.
Sözün bitki adına istinad edilməsi də diqqət çəkir. "Cuğul" sözünün özü də maraqlı bir leksik vahiddir və dilimizin zənginliyini göstərir. Bu sözün etimologiyasını və dialektal variantlarını araşdırmaq da maraqlı bir tədqiqat mövzusu ola bilər.
Nəticədə, "çuğulçu" sözü, sadə bir peşə adı olmaqdan kənara çıxaraq, həm təbiətlə bağlılığı, həm əmək mədəniyyətini, həm də sosial əlaqələri özündə əks etdirən bir anlayışdır. Bu sözün arxasında gizlənən mədəni və sosial sərvəti anlamaq, dilimizi daha dərindən bilməyimizə kömək edəcəkdir.