Dağınıqlıq sözü Azərbaycan dilində geniş mənada istifadə olunan bir termindir və sadəcə "dağınıq şeyin halı"ndan daha çox mənaya malikdir. Əşyaların, məkanın və ya fikrin nizamsız, qarışıq və təşkil olunmamış vəziyyəti kimi təsvir edilə bilər.
Maddi dağınıqlıq əşyaların yerə səpələnmiş, qarışıq vəziyyətdə olması deməkdir. Məsələn, iş masanızdakı sənədlərin, kitabların və digər əşyaların nizamsız şəkildə yerləşməsi maddi dağınıqlığın bir nümunəsidir. Bu tip dağınıqlıq həm də ətraf mühitin ümumi görünüşünə mənfi təsir edə bilər və insanın konsentrasiyası, iş qabiliyyəti və ümumi rifahına mənfi təsir göstərə bilər. Hətta psixoloji cəhətdən, bəzi insanlar üçün belə bir mühit narahatlıq və stresə səbəb ola bilər.
Fikrin dağınıqlığı isə daha mürəkkəb bir anlayışdır və konsentrasiya və diqqət çatışmazlığı ilə əlaqədardır. Düşüncələrin ardıcıl və məqsədyönlü şəkildə axmaması, fikirlərin dağınıq və səpələnmiş olması deməkdir. Bu vəziyyət insanın məhsuldarlığını azaldır, qərar qəbul etmə qabiliyyətini zəiflədir və həyatın müxtəlif sahələrində çətinliklər yarada bilər. Stres, yuxusuzluq, həddindən artıq iş yükü və ya digər psixoloji problemlər fikrin dağınıqlığına səbəb ola bilər.
Ümumiyyətlə, dağınıqlıq, həm maddi, həm də mənəvi aləmdə nizamsızlığın, qarışıqlığın və təşkil olunmamazlığın göstəricisidir. Bu vəziyyətin səbəbləri və nəticələri müxtəlif ola bilər və müəyyən hallarda hətta ciddi psixoloji problemlərin əlaməti ola bilər. Ona görə də, həyatımızda dağınıqlığa yol verməmək və onu aradan qaldırmaq üçün müəyyən tədbirlər görmək vacibdir.