izahlı lüğət 0 baxış 1 reaksiya Düzəliş

"-dar" şəkilçisi fars mənşəli olub, Azərbaycan dilində geniş yayılmış bir isim düzəldici şəkilçidir. Əsasən isimlərin sonuna əlavə edilərək, əsas sözün mənasını dəyişdirib genişləndirir və yeni bir məna yaradır. Bu şəkilçi vasitəsilə əsas isimə "sahib olmaq", "malik olmaq", "zəngin olmaq", "ilə dolu olmaq", "var olmaq" və ya müəyyən bir keyfiyyətə malik olmaq mənaları əlavə olunur.

Misal üçün "evdar" sözünü götürək. "Ev" sözünə "-dar" şəkilçisi əlavə edilərək, "evə sahib olan", "evdə yaşayan", və ya "ev işləri ilə məşğul olan" mənalarını ifadə edir. Başqa misallara nəzər salsaq, "əməkdar" "çox əmək sərf edən", "əməyi ilə tanınan" deməkdir; "mülkədar" isə "mülk sahibi", "torpaq sahibi" mənalarını verir; "binəkdar" "binəyi olan", "atlı", "dəvəli" kimi mənalar kəsb edir; "məhsuldar" isə "çox məhsul verən", "verimli" mənasını ifadə edir. Bunlara bənzər çoxlu sayda sözləri bu şəkilçi ilə formalaşdırmaq mümkündür.

"-dar" şəkilçisinin istifadəsi ilə əmələ gələn sözlər, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasına öz töhfəsini vermiş və dil tarixinin əyani şahidi kimi qalmaqdadır. Bu şəkilçinin köməyilə yeni sözlər yaradılması dil inkişafının dinamikliyini göstərir və Azərbaycan dilinin strukturlarının çevikliyini əks etdirir. Beləliklə, "-dar" şəkilçisi yalnız bir morfoloji vahid deyil, həm də dilin canlılığının və inkişafının təzahürüdür.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz