Dastançı sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında xüsusi bir yeri tutan, köklü və çoxşaxəli bir mənaya malik termindir. Əsasən, ənənəvi şifahi ədəbiyyatın aparıcı simalarını, dastanları ifa edən ustaları ifadə edir. Birinci mənasında dastançı, epik poemaları, qəhrəmanlıq rəvayətlərini və nağılları ifadəli dil, həyəcanlı intonasiya və bəzən müşayiət olunan musiqi alətləri ilə ustalıqla səsləndirən şəxs deməkdir. Bu insanlar sadəcə hekayə danışmırlar; onlar əsrlərin tarixini, mədəniyyətini və əxlaq dəyərlərini auditoriyaya çatdıran canlı kitablardır. Dastançı aşıqlar, bu sənətin ən parlaq nümunələridir, həm musiqi, həm də şeir sənətinin ustası kimi mədəni irsimizin qoruyucuları rolunu oynamışlar.
Lakin dastançı termini daha geniş məna da kəsb edə bilir. Məcazi mənada, “dastançı” sözü çox danışan, söhbətsevər, hətta danışığını uzadan, nağılçı, uzunçu insanı ifadə edə bilər. Bu mənada, dastançının sözləri həmişə epik qəhrəmanlıq haqqında olmur; əksinə, adi həyat hadisələrini, bəzən maraqsız və monoton şəkildə uzun-uzadı danışan bir şəxs təsvir edilir. Beləliklə, sözün bu ikinci mənası ilk mənasına nisbətən daha yumoristik və hətta bir qədər mənfi bir kontekstdə istifadə oluna bilər. Bu isə dilin zənginliyinin və bir sözün çoxşaxəli mənalar kəsb edə bilməsinin əyani təzahürüdür.
Nəticə olaraq, “dastançı” sözü, özünün sadə görünüşünə baxmayaraq, zəngin məna çalarları ilə seçilir. Həm qədim ənənələrin daşıyıcısı, həm də müasir danışıq dilində səlis danışan, bəzən isə çox danışan şəxs demək üçün istifadə oluna bilər. Bu da onu Azərbaycan dilinin maraqlı və rəngarəng sözləri sırasında ön plana çıxarır.