Daşxınası (is. bot.) - Daşların səthində, xüsusilə nəmli və kölgəli ərazilərdə bitib inkişaf edən, xınaya bənzər rəngdə olan bir növ mamır və ya yosundur. Qayamamırı kimi də tanınır. Onun xarakterik xüsusiyyəti, daşların səthinə möhkəm yapışaraq, bəzən incə, bəzən isə qalın bir təbəqə əmələ gətirməsidir. Bu təbəqənin rəngi, növündən asılı olaraq, qırmızımtıl-qəhvəyi, tünd yaşıl və ya qara ola bilər.
Daşxınasının bitdiyi ərazilər, adətən, su axını olan və ya yüksək rütubətli yerlərdir. Şəlalələr, çay kənarları, nəmli mağaralar və qayalı yamaclar onun əsas yayılma areallarını təşkil edir. Bitki, suyun və mineral duzların mövcudluğu sayəsində inkişaf edir. Bəzi növləri qida mənbəyi kimi istifadə olunsa da, əksəriyyəti dekorativ məqsədlər üçün maraqlıdır.
“Növrəstə və Şahmərdan dinclərini almaq üçün şəlalədən…” ifadəsində isə daşxınasının, ehtimal ki, şəlalənin yanında bitən və suyun səs-küyündən, təbiətin sakitliyindən zövq alan insanlar üçün mənzərənin estetik gözəlliyini tamamlayan bir element kimi təsvir olunduğu düşünülə bilər. Yəni, daşxınası bu mənzərənin təbii gözəlliyinə öz xüsusi rəngi və toxuması ilə bir töhfə verir.
Qeyd etmək lazımdır ki, "daşxınası" termini, elmi təsnifatda istifadə olunan bir termin olmasa da, xalq arasında geniş yayılmış və bitkinin görünüşünü və bitdiyi yerini dəqiq ifadə edən bir termindir. Daha dəqiq elmi təsnifatı üçün, konkret növün müəyyən edilməsi tələb olunur.