Daşlanmaq (məch.) – Bu feilin mənası sadəcə “daşa basılmaq” və ya “daşla vurulmaq”dan daha geniş və çoxşaxəlidir. Əsas məna, fiziki olaraq daşa toxunmaq, daşla vurulmaq və ya daş yağışı altında qalmaq olsa da, metaforik mənaları da vardır.
Fiziki mənaları: Daşlanmaq həm birdən-birə bir daşa çırpılmaq, həm də bir çox daşın üzərinə yağması nəticəsində yaralanma və ya zədələnmə deməkdir. Bu, sərt səthlə təmasın yaratdığı ağrı və zədələnməni ifadə edir. Məsələn, qayalıq ərazidə yıxılaraq bir neçə daşa basılmaq, və ya düşmən tərəfindən daş atılaraq vurulmaq. "Üzərinə daş yağdırılmaq" ifadəsi kütləvi bir hücumu, təcavüzü təsvir edərkən daha uyğundur.
Metaforik mənaları: Daşlanmaq sözü, fiziki zədələnmədən başqa, maneələrlə, çətinliklərlə və ya əngəllərlə qarşılaşmağı da simvolizə edə bilər. Həyat yolunda insanın qarşılaşdığı çətinliklər, sıxıntılar "daşlanmaq" kimi təsvir edilə bilər. Bu, bir növ mənfi təsirlər altında qalmağı, çətinliklərlə boğuşmağı, bir növ "daş yağışı" altında qalmağı ifadə edir. Misal üçün, "Problemlərlə daşlanmışdı" deyəndə, insanın çoxlu çətinliklərlə qarşılaşdığını nəzərdə tuturuq.
Ədəbi istifadə: Gətirilən misal cümləsində ("Məskənimiz sarp qayalar olubdur; Qaçanlar çağrışır, pələng daşlanır") "daşlanmaq" sözü daha çox metaforik mənada işlənir. Pələngin təqib edilməsi, qovulması və təhlükə altında olması onun "daşlanmasını" təsvir edir. Burada "daşlanmaq" fiziki mənadan daha çox pələngin təzyiq, təhlükə və təhdidlərlə qarşılaşmasını ifadə edir.